مهدی مدیری
دوره 4، شماره 16 ، بهمن 1374، ، صفحه 2-5
چکیده
نگرش به نقشه به عنوان یک روش ارتباطی و زبان کارتوگرافی طی چهار دهه اخیر در حال تحول بوده است.
کارتوگراف ضمن این که تلاش خود را صرف تکنیک های مختلف تهیه نقشه می کند و در پی سازگاری و هماهنگی با پیشرفت ها تکنولوژی است، باید عملکرد و منظور نقشه ها را مورد بررسی قرار دهد. به این طریق، کارتوگرافی به دانش پیام رسانی اطلاعات جغرافیایی ...
بیشتر
نگرش به نقشه به عنوان یک روش ارتباطی و زبان کارتوگرافی طی چهار دهه اخیر در حال تحول بوده است.
کارتوگراف ضمن این که تلاش خود را صرف تکنیک های مختلف تهیه نقشه می کند و در پی سازگاری و هماهنگی با پیشرفت ها تکنولوژی است، باید عملکرد و منظور نقشه ها را مورد بررسی قرار دهد. به این طریق، کارتوگرافی به دانش پیام رسانی اطلاعات جغرافیایی تبدیل می گردد.
پژوهش و تحقیقات پیام رسانی و ارتباط کارتوگرافی طی دو مرحله تاریخی قابل توجه می باشد. کارتوگرافی در اوایل دهه ششم قرن بیستم میلادی، روش پژوهشی دانش فیزیک روان شناسی را در دهه هفتم پژوهش کارتوگرافی در مسیر روان شناسی ادراکی (شناختی) توسعه و تحول یافت و طرح این که چگونه نقشه ها در ذهن و فکر مورد فرآیند و یادآوری قرار می گیرند، شکل گرفت. این تأکید بر مسائل شناختی در کارتوگرافی به اندازه روش های فیزیک روان شناسی گسترش نیافت و در واقع قوه شناخت و ادراکی به صورت یکسان برای کارتوگرافی میسر نگردید.
مهدی مدیری
دوره 4، شماره 15 ، آبان 1374، ، صفحه 2-6
چکیده
سیستم اطلاعات کارتوگرافی (GIS) نقشه تولید می نماید و خروجی می تواند ترسیمی یا چاپی و یا نقشه هایی بر روی صفحه نمایش کامپیوتر باشد. نقشه ها به طور کلی از حیث ظاهر و ابعاد با هم متفاوت هستند. گاهی اوقات مشکل بتوان گفت که یک محصول یا خروجی، تصویر است یا نقشه بر روی صفحه نمایش کامپیوتر با نقشه بر روی کاغذ دارای نام متفاوتی می باشد. ...
بیشتر
سیستم اطلاعات کارتوگرافی (GIS) نقشه تولید می نماید و خروجی می تواند ترسیمی یا چاپی و یا نقشه هایی بر روی صفحه نمایش کامپیوتر باشد. نقشه ها به طور کلی از حیث ظاهر و ابعاد با هم متفاوت هستند. گاهی اوقات مشکل بتوان گفت که یک محصول یا خروجی، تصویر است یا نقشه بر روی صفحه نمایش کامپیوتر با نقشه بر روی کاغذ دارای نام متفاوتی می باشد. در تاریخ کارتوگرافی اتوماتیک اصطلاح «نقشه موقتی» و «نقشه دائمی» به کار رفته است. طبق نظرRiffe نقشه موقت و دائمی، با نقشه ای که بر روی صفحه نمایش ظاهر می شود و یا نقشه هایی که برروی صفحه نمایش به کار می برد که نقشه کاربرد متعارف و قراردادی داشته باشد. نقشه های موقتی را می توان نسبت به نقشه های هوشمندی اطلاق نمود که امروزه نیز امکان تهیه آنها میسر نمی باشد. Riffe واژه غیر نقشه را به این صورت تعریف می کند؛ داده ها از سنجنده هایی به دست می آیند که در ناوبری و ترافیک مورد استفاده قرار می گیرند. وی اظهار می دارد که نقشه های آینده، همگی نقشه های موقتی و غیر نقشه ای هستند. Morrison عنوان «نقشه موقت» را به عنوان مترادفی جهت نقشه بر صفحه نمایش کامپیوتر استفاده می کند و سپس عنوان «نقشه چاپی» را در مقابل آن به کار می گیرد. عنوان نقشه فوری نیز برای نقشه صفحه نمایش کامپیوتری به کار برده شده است.
مهدی مدیری
دوره 4، شماره 14 ، مرداد 1374، ، صفحه 2-5
چکیده
ساختار سیستم مبتنی بر کامپیوتر، بیشتر سلسله مراتبی است و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) یک ساختار سلسله مراتبی می باشد که از سیستم های فرعی متعددی در سطوح مختلف ساخته شده و هر سیستم فرعی دارای عملکرد معینی است. مجموعه عملکردهای لازم برحسب نوع GIS متفاوت می باشد. نمونه هایی از یک سیستم فرعی عبارتند از عملکرد داده های ورودی ...
بیشتر
ساختار سیستم مبتنی بر کامپیوتر، بیشتر سلسله مراتبی است و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) یک ساختار سلسله مراتبی می باشد که از سیستم های فرعی متعددی در سطوح مختلف ساخته شده و هر سیستم فرعی دارای عملکرد معینی است. مجموعه عملکردهای لازم برحسب نوع GIS متفاوت می باشد. نمونه هایی از یک سیستم فرعی عبارتند از عملکرد داده های ورودی و دستگاه ها، عملکرد تحلیل داده ها و عملکرد مدیریت داده ها.
نمایش داده های جغرافیایی و تجسم فضایی را می توان به عنوان یک سیستم فرعی GIS در نظر گرفت (لازم به ذکر می باشد در مواردی نمایش داده ها مانند تهیه و تولید نقشه، عملکرد اصل سیستم می باشد.)
ما میدانیم که کارتوگرافی؛ هنر، علم و تکنولوژی تهیه نقشه است (1973، ICA) و به منظور هماهنگی با پیشرفت های علمی و فنی روز، گروه کار انجمن بین المللی کارتوگرافی تعریف زیر را توصیه نموده است.
مهدی مدیری
دوره 4، شماره 13 ، اردیبهشت 1374، ، صفحه 2-5
چکیده
هزینه گردآوری اطلاعات پایه، قریب هفتاد و پنج درصد کل هزینه سیستم های اطلاعات جغرافیایی است.
تصاویر ماهواره ای ضمن توانایی کاهش محسوس هزینه تهیه اطلاعات جغرافیایی، ترتیب منظم بازنگری و به روز درآوردن اطلاعات را بهبود می بخشد و به لحاظ تکنیکی تصاویر ماهواره ای شرایطی از جمله :
· دید جامع و یکنواخت از هر ناحیه زمین؛
· ...
بیشتر
هزینه گردآوری اطلاعات پایه، قریب هفتاد و پنج درصد کل هزینه سیستم های اطلاعات جغرافیایی است.
تصاویر ماهواره ای ضمن توانایی کاهش محسوس هزینه تهیه اطلاعات جغرافیایی، ترتیب منظم بازنگری و به روز درآوردن اطلاعات را بهبود می بخشد و به لحاظ تکنیکی تصاویر ماهواره ای شرایطی از جمله :
· دید جامع و یکنواخت از هر ناحیه زمین؛
· توانایی بازنگری و به روز درآوردن منظم و پیوسته اطلاعات جغرافیایی؛
· تصاویر ماهواره ای رقومی به صورت مستقیم قابل انتقال به GIS می باشند؛
· امکان دسترسی به آرشیوهای تصاویر ماهواره ای را به راحتی میسر می سازد.
هم اکنون بخش وسیعی از اندازه گیری های سطح زمین از ماهواره ها به دست می آید. و این کار شناخت ما را از شرایط مختلف زمین، مورد بازنگری و گسترش می دهد. ماهواره های دورکاوی فرصتی را برای اندازه گیری های چند زمانه پیوسته ای از ناحیه وسیع در طی دوره زمانی، فراهم می آورند. بدین منظور اطلاعات ماهواره ای بایستی در قالبی مناسب و با ساختاری هماهنگ با سایر اطلاعات زمینی در سیستم اطلاعات جغرافیایی باشد.
مهدی مدیری
دوره 3، شماره 12 ، بهمن 1373، ، صفحه 2-5
چکیده
تاکنون از GIS تعاریف زیادی شده است و همه درصدد آن هستند که بیان دارند چه چیزی GIS است؟ با این وجود سیستم های نوین امروزی GIS در دو شکل از اطلاعات به صورت برداری و شبکه ای مشترکند. نیاز کاربران به اطلاعات برداری/ شبکه ای از لایه های تصویری از جمله ارتوفتوی دیجیتالی به طور چشمگیری افزایش یافته است. در ارتباط با کاربرد GIS بحث های ...
بیشتر
تاکنون از GIS تعاریف زیادی شده است و همه درصدد آن هستند که بیان دارند چه چیزی GIS است؟ با این وجود سیستم های نوین امروزی GIS در دو شکل از اطلاعات به صورت برداری و شبکه ای مشترکند. نیاز کاربران به اطلاعات برداری/ شبکه ای از لایه های تصویری از جمله ارتوفتوی دیجیتالی به طور چشمگیری افزایش یافته است. در ارتباط با کاربرد GIS بحث های زیادی تاکنون صورت گرفته است، لیکن آنچه مورد تأکید می باشد زمینه های عملی و تحقّق عینی استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی است. در این شماره به نمونه هایی از کاربرد دفاعی، مدیریت سوانح، پژوهش های کیهانی، و استفاده بهینه از امکانات استعدادهای طبیعی اشاره می شود به امید این که در آینده موارد موفق فعالیتهای GIS عرضه گردد.
مهدی مدیری
دوره 3، شماره 11 ، آبان 1373، ، صفحه 2-3
چکیده
هرسیستم اطلاعاتی می تواند به سادگی یک سیستم دستی و یا به پیچیدگی سیستم اطلاعات کامپیوتری باشد.
در یک نگاه سیستم های اطلاعاتی که در موارد مختلف استفاده می شوند، متنوع به نظر می رسند. لیکن در واقع همه دارای هدفی مشترک می باشند که فراهم نمودن یک روش قراردادی جهت گردآوری، ذخیره سازی، پردازش و ارائه اطلاعات به استفاده کنندگان ...
بیشتر
هرسیستم اطلاعاتی می تواند به سادگی یک سیستم دستی و یا به پیچیدگی سیستم اطلاعات کامپیوتری باشد.
در یک نگاه سیستم های اطلاعاتی که در موارد مختلف استفاده می شوند، متنوع به نظر می رسند. لیکن در واقع همه دارای هدفی مشترک می باشند که فراهم نمودن یک روش قراردادی جهت گردآوری، ذخیره سازی، پردازش و ارائه اطلاعات به استفاده کنندگان بوده و به تعبیری می توان گفت که حجم محدودی از اطلاعات تخصصی را برای بهره بردار و یا اینکه طیف وسیعی از اطلاعات مربوط به موضوعات مختلف را در رفع احتیاجات، مجموعه گسترده کاربران را می پوشاند به عنوان مثال:
کتابخانه ای را می توانیم به صورت یک سیستم دریافت دستی اطلاعات در نظر بگیریم. کارت های فهرست کتابخانه، پایگاه اطلاعاتی را تشکیل داده و مجموعه کارکنان کتابخانه، استفاده کنندگان از کتابخانه، مقررات اداری، تجهیزات (کارت ها) و داده ها (کتاب ها) سیستم اطلاعات را تشکیل می دهند. در یک سیستم اطلاعاتی اتوماتیک، افراد و داده ها مانند سیستم دستی است لیکن تجهیزات و مقرارت تغییر می یابند. در سیستم اتوماتیک به منظور ذخیره سازی و نگهداری از داده ها، لازم است از نرم افزار و سخت افزار مناسبی استفاده کرد و در جائی که حجم عظیمی از اطلاعات وجود داشته باشد وجود سیستم های اتوماتیک امری ضروری است.
مهدی مدیری
دوره 3، شماره 10 ، مرداد 1373، ، صفحه 2-4
چکیده
· اساس و جوهر اصلی GIS در دنیای امروز، تهیه و فراهم آوردن امکانات موثق و قابل اعتماد تصمیم گیری بر پایه اطلاعات جغرافیایی است. نظر به اینکه کاربرد GIS ابعاد گسترده ای پیدا نموده و قابلیت های جدیدی مورد کنکااش قرار گرفته، ضمن دست یابی، پویایی واقعیGIS، کارایی و عملی بودن آنرا بهبود بخشیده و بدین ترتیب، انتظار می رود که طیف کاربران ...
بیشتر
· اساس و جوهر اصلی GIS در دنیای امروز، تهیه و فراهم آوردن امکانات موثق و قابل اعتماد تصمیم گیری بر پایه اطلاعات جغرافیایی است. نظر به اینکه کاربرد GIS ابعاد گسترده ای پیدا نموده و قابلیت های جدیدی مورد کنکااش قرار گرفته، ضمن دست یابی، پویایی واقعیGIS، کارایی و عملی بودن آنرا بهبود بخشیده و بدین ترتیب، انتظار می رود که طیف کاربران GIS ابعاد وسیعی یابد. اساس و جوهر اصلی GIS در دنیای امروز، تهیه و فراهم آوردن امکانات موثق و قابل اعتماد تصمیم گیری بر پایه اطلاعات جغرافیایی است و حضور مهندسین نقشه بردار در محیط GIS ناگزیر از برنامه ریزی دقیق می باشد که زیربنای تصمیمات و راهنمایی برای کارهای آینده GIS است. در یک بررسی اجمالی براساس تنوع فعالیت محیط کار GISرا می توان بدین صورت طبقه بندی نمود. · گردآوری اطلاعات؛ · ترکیب اطلاعات؛ · تحلیل اطلاعات؛ · ارائه اطلاعات؛
مهدی مدیری
دوره 3، شماره 9 ، اردیبهشت 1373، ، صفحه 2-4
چکیده
برای درک آسان و دستیابی سریع، همه نوع اطلاعات جغرافیایی در نقشه ها به نمایش در می آید. زیرا نمایش اطلاعات به صورت گرافیکی در بسیاری از موارد از چند کتاب گویاتر است. انجام هرگونه تغییر و اصلاح یا به اصطلاح بازنگری اطلاعات در نقشه ها، مستلزم تهیه نقشه جدیدی با فرآیندی تقریباً همانند تهیه نقشه اول می باشد. در واقع اطلاعات روی ...
بیشتر
برای درک آسان و دستیابی سریع، همه نوع اطلاعات جغرافیایی در نقشه ها به نمایش در می آید. زیرا نمایش اطلاعات به صورت گرافیکی در بسیاری از موارد از چند کتاب گویاتر است. انجام هرگونه تغییر و اصلاح یا به اصطلاح بازنگری اطلاعات در نقشه ها، مستلزم تهیه نقشه جدیدی با فرآیندی تقریباً همانند تهیه نقشه اول می باشد. در واقع اطلاعات روی نقشه همواره مورد بهره برداری نمیباشد و تنها به صورت آرشیو ارزش کمی می یابد.
مهدی مدیری
دوره 2، شماره 8 ، بهمن 1372، ، صفحه 2-4
چکیده
سنجش از دور دانشی است که با اندازهگیری از فاصله دور و بدون تماس فیزیکی، اطلاعات ارزندهای را نسبت به اشیاء و پدیدههای زمین ارائه مینماید.
همان طور که در شماره گذشته اشاره شد اطلاعات از طریق اندازه گیری و ثبت تغییرات در میدان های الکترومغناطیسی، ثقل و امواج صوتی میسر است، سنجش از دور اطلاعات قابل بهره برداری از طریق ...
بیشتر
سنجش از دور دانشی است که با اندازهگیری از فاصله دور و بدون تماس فیزیکی، اطلاعات ارزندهای را نسبت به اشیاء و پدیدههای زمین ارائه مینماید.
همان طور که در شماره گذشته اشاره شد اطلاعات از طریق اندازه گیری و ثبت تغییرات در میدان های الکترومغناطیسی، ثقل و امواج صوتی میسر است، سنجش از دور اطلاعات قابل بهره برداری از طریق اندازه گیری وثبت انعکاس امواج الکترومغناطیسی جو و سطح زمین می باشد که به وسیله سنجنده ای که برروی ماهواره های نصب می باشد دریافت و پس از مورد تجزیه و تحلیل قرار دادن، اطلاعات لازم استخراج می گردد.
سنجنده های سنجش از دور، براساس منبع انرژی و نور به دو دسته اصلی فعال و غیرفعال تقسیم می شوند که سنجنده های فعال با منبع انرژی مصنوعی مانند رادار و سنجنده های غیرفعال با منبع انرژی طبیعی (خورشید) مانند دوربین عکسبرداری و اسکنر هستند که خود نیز با بازده اطلاعات به صورت عکسی و رقومی می باشند.
مهدی مدیری
دوره 2، شماره 7 ، مرداد 1372، ، صفحه 2-6
چکیده
توسعه و پیشرفت های علمی هر روز دامنه فعالیت و کاربرد دانش نقشه برداری را در علوم مختلف بیشتر می سازد. تکنولوژی جدید همواره کاربردهای جدیدی را برای این علم فراهم ساخته به طوری که در علوم پزشکی نیز شاخه ای از آن مورد بهره برداری قرار می گیرد.
امروزه در علوم کاربردی و فعالیت های عمرانی که برروی زمین انجام می گیرد، کمتر ...
بیشتر
توسعه و پیشرفت های علمی هر روز دامنه فعالیت و کاربرد دانش نقشه برداری را در علوم مختلف بیشتر می سازد. تکنولوژی جدید همواره کاربردهای جدیدی را برای این علم فراهم ساخته به طوری که در علوم پزشکی نیز شاخه ای از آن مورد بهره برداری قرار می گیرد.
امروزه در علوم کاربردی و فعالیت های عمرانی که برروی زمین انجام می گیرد، کمتر اقدامی است که بی نیاز از شناخت محیط، موقعیت جغرافیایی، شرایط طبیعی و توان و استعدادهای آن باشد تأکید بیشتر بر برنامه ریزی اصولی، اهمیت و دقت اطلاعات از موقعیت کمی و کیفی محیط را چند برابر می نماید، به عنوان مثال در شهرسازی و برنامه ریزی منطقه ای، خدمات مختلف علوم نقشه برداری از نیازهای اولیه و دامنه همکاری آنها با پیشرفت های علمی و تکنولوژی رو به افزایش است.
مهدی مدیری
دوره 2، شماره 6 ، بهمن 1371، ، صفحه 2-5
چکیده
یکی از مراحل اساسی در تهیه نقشه، فعالیتی است که تحت عنوان «عملیات طبقه بندی» نامیده می شود. عملیاتی که ضمن گویا نمودن عکس های هوایی، جمع آوری اطلاعات اسامی را دربردارد. عملیات طبقه بندی دارای مقررات و دستورالعمل فنی خاصی است که سازمان جغرافیایی در نشریاتی به همین نام به شرح و بیان آن پرداخته است که در این مختصر به اشاره ...
بیشتر
یکی از مراحل اساسی در تهیه نقشه، فعالیتی است که تحت عنوان «عملیات طبقه بندی» نامیده می شود. عملیاتی که ضمن گویا نمودن عکس های هوایی، جمع آوری اطلاعات اسامی را دربردارد. عملیات طبقه بندی دارای مقررات و دستورالعمل فنی خاصی است که سازمان جغرافیایی در نشریاتی به همین نام به شرح و بیان آن پرداخته است که در این مختصر به اشاره ای بسنده می گردد.
طبقه بندی عکس های هوایی عبارت است از اقداماتی که برروی محدوده نقشه، قبل از عملیات کارتوگرافی انجام می گیرد از جمله فعالیت ها می توان برخی را چنین برشمرد:
- تشخیص و گویا نمودن و طبقه بندی عوارض آثار طبیعی و مصنوعی و نمایش آنها به وسیله علائم قراردادی؛
- تهیه اطلاعات و اسامی.
مهدی مدیری
دوره 2، شماره 5 ، مرداد 1371، ، صفحه 2-5
چکیده
با تکاپوی انسان برروی زمین، اندیشه در کجا بودن و به کجا رفتن، چگونه و به چه سوی رفتن، از هزاران سال پیش از آن در فکرش راه یافت. زندگی در طبیعت و تفکر درباره زمین و اشکال مختلف آن، انسان ها را به اندیشه فرو برد، انسان برای زندگی و ادامه زیست مجبور بود محیط خود و پیرامونش را بشناسد. در گذشته های دور شناخت بشر از محیط زیست خود تا حدود ...
بیشتر
با تکاپوی انسان برروی زمین، اندیشه در کجا بودن و به کجا رفتن، چگونه و به چه سوی رفتن، از هزاران سال پیش از آن در فکرش راه یافت. زندگی در طبیعت و تفکر درباره زمین و اشکال مختلف آن، انسان ها را به اندیشه فرو برد، انسان برای زندگی و ادامه زیست مجبور بود محیط خود و پیرامونش را بشناسد. در گذشته های دور شناخت بشر از محیط زیست خود تا حدود مراکز انسانی معلوم آن روزگاران، امکان پذیر بود و تا جایی که قدرت جسمی افراد کمک می کرد و موانع طبیعی اجازه می داد توانایی تشخیص را در همان محدوده ها داشت، انسان برای خوب شناختن و بهتر شناساندن به دیگران و بهره برداری از یافته ها و تجارب افراد دیگر از مغز و دستش کمک گرفت و به ترسیم اشکال مختلف طبیعت پرداخت. استفاده از رسم اشکال به منظور شناساندن مکان ها چنان مداومتی در زندگی بشر پیدا کرد که هم اکنون هم به صورت امری طبیعی مورد عمل می باشد، از آنجا که اشکال ترسمیی تناسب و اندازه با واقعیت را طلب می نمود، به مرور به کشیدن خطوط و اندازه گیری با دقت سوق پیدا کرد و این مرحله را آغاز کار نقشه کشی و دانش کارتوگرافی (فن تهیه نقشه) باید دانست.
مهدی مدیری
دوره 1، شماره 4 ، اردیبهشت 1371، ، صفحه 2-3
چکیده
همزمان با تحولات عملی و تکنولوژی و تأثیر متقابل در بالا بردن کیفیت و توان علمی خدمات نقشه برداری، سازندگان دستگاه ها و تجهیزات فنی نیز با تلاشی سخت هر روز آثار جدیدی عرضه می نمایند. در طی سه سال گذشته و با خارج شدن دستگاه های فتوگرامتری آنالوگ (قیاسی) از بازارهای فروش و جایگزینی آنها با دستگاه های آنالیتیک (تحلیلی)، در زمینه نقشه ...
بیشتر
همزمان با تحولات عملی و تکنولوژی و تأثیر متقابل در بالا بردن کیفیت و توان علمی خدمات نقشه برداری، سازندگان دستگاه ها و تجهیزات فنی نیز با تلاشی سخت هر روز آثار جدیدی عرضه می نمایند. در طی سه سال گذشته و با خارج شدن دستگاه های فتوگرامتری آنالوگ (قیاسی) از بازارهای فروش و جایگزینی آنها با دستگاه های آنالیتیک (تحلیلی)، در زمینه نقشه برداری و کاربرد کامپیوتر در آن تغییر و تحول شگرفی پدید آمده است و هر روز شاهد پیشرفت فوق العاده ای در زمینه دستگاه های تحلیلی کوچک و بزرگ هستیم؛ که از ریز کامپیوترها استفاده می کنند ، درا ین میان یک سری دستگاه های مدرن فتوگرامتری توسط سازندگانی به بازار عرضه شده که اغلب در گذشته هیچگونه ارتباطی با فتوگرامتری و نقشه برداری نداشته اند؛ ایده های ابتکاری زیادی در این دستگاه های کوچک ولی توانا عرضه شده که بسیاری از آنها جنبه های کاربرد تخصصی در فتوگرامتری، تهیه نقشه های موضوعی و بازنگری نقشه های قدیمی را به خود گرفته اند. در این میان نوآوری و ابتکار ارزشمند دیگری که بایستی به آن اشاره کرد سیستم های تبدیل جهت تغییر مناسب دستگاه های فتوگرامتری قیاسی به تحلیلی می باشد.
مهدی مدیری
دوره 1، شماره 2 ، بهمن 1369، ، صفحه 2-3
چکیده
دستیابی سریع به اطلاعات جغرافیایی (شناخت چهره زمین، موقعیت و شرایط جغرافیایی، پدیده های جوی، اجتماعات بشری و امثال آن) تلاشی است که امروزه مراکز عملی - فنی» جهان در پی آن می باشند.
علوم جغرافیایی و نفشه برداری از معدود رشته های عملی می باشند که تمامی انسان ها را در قلمرو خود جای می دهند زیرا که همه به صورتی علاقه ...
بیشتر
دستیابی سریع به اطلاعات جغرافیایی (شناخت چهره زمین، موقعیت و شرایط جغرافیایی، پدیده های جوی، اجتماعات بشری و امثال آن) تلاشی است که امروزه مراکز عملی - فنی» جهان در پی آن می باشند.
علوم جغرافیایی و نفشه برداری از معدود رشته های عملی می باشند که تمامی انسان ها را در قلمرو خود جای می دهند زیرا که همه به صورتی علاقه مند به شناخت محیط اطراف خویش و در جستجوی بهره گیری مناسب از آن می باشند و این شناخت بجز از بررسی های جغرافیایی و نقشه و یا مشاهده مستقیم و تجربه که آن هم مستلزم زمان زیادو هزینه خواهد بود میسر نیست. مقاصد نظامی، دریانوردی، هوانوردی، مطالعات زمین شناسی و استخراج معادن مهار آب روخانه‑ها و آب های جاری احداث سد و کانال های آبرسانی، احیای اراضی، حفاظت جنگل های طبیعی و مراتع، ایجاد بندرها و اسکله ها، عمران و آبادانی روستاها، بازسازی شهرهای آسیب دیده از جنگ و یا حوادث طبیعی و غیرمترقبه تأسیس شهرک ها و شهرهای جدید، تحدید حدود اراضی، مرزهای داخلی و مرزهای آبی، خاکی ، ایجاد شبکه های برق رسانی، گاز و صدها مسئله حیاتی دیگر همه به مفهوم کلی مستلزم وجود نقشه از منطقه به عنوان مبنای مطالعه و طرح و برنامه ریزی است. علوم جغرافیایی با تمامی بخش ها و شاخه های عملی آن در جهت بیان روابط متقابل پدیده های طبیعی، تکنولوژی، انسان و چگونگی بهره گیری مناسب امکانات می باشد که از ابتدا با کارتوگرافی در رابطه تنگاتنگ قرار داشته و تاکنون زمینه دستیابی بشر را به اطلاعات جغرافیایی فراهم آورده است.
مهدی مدیری
دوره 1، شماره 1 ، اردیبهشت 1369، ، صفحه 2-3
چکیده
علوم نقشه برداری، ریاضی، نجوم و جغرافیا از ابتدا پیوستگی عمیقی با یکدیگر داشته اند. در هر زمان این دانش ها توانسته اند با بهره گیری از تکنولوژی و امکانات فنی و درآمیختن آهن با هنر؛ در معرفی هر چه بهتر چهره زمین و تعیین موقعیت نقاط و معرفی شرایط جغرافیایی نقشی اساسی ایفا کنند. ریشه این علوم در سال های بسیار دور و قرن های ...
بیشتر
علوم نقشه برداری، ریاضی، نجوم و جغرافیا از ابتدا پیوستگی عمیقی با یکدیگر داشته اند. در هر زمان این دانش ها توانسته اند با بهره گیری از تکنولوژی و امکانات فنی و درآمیختن آهن با هنر؛ در معرفی هر چه بهتر چهره زمین و تعیین موقعیت نقاط و معرفی شرایط جغرافیایی نقشی اساسی ایفا کنند. ریشه این علوم در سال های بسیار دور و قرن های قبل از میلاد (همزمان با پیدایش فکر تهیه نقشه) می باشد لیکن ظهور اسلام که تحولات چشمگیری در ابعاد انسانی اجتماعی به وجود آورد در نشر علوم و دانش بشری نیز سهم زیادی داشت. اسلام اولین پیامش را با اقرا (بخوان) آغاز کرده، به بیانی دیگر می توان گفت که نخستین سوره قرآن کریم بر پایه علوم جویی و معرفت طلبی بنا گردیده است.
یاسر ابراهیمیان قاجاری؛ علی اصغر آل شیخ؛ مهدی مدیری؛ رضا حسنوی؛ مرتضی عباسی
چکیده
شهرها در طول تاریخ هیچگاه از آسیبهای حوادث طبیعی و انسان ساخت بی امان نبودهاند، بهطوریکه اگر در گذشته به خاطر موانع و سدهای اطراف آن از آخرین اهداف جنگ بودهاند، امروزه با توسعه تکنولوژی و برداشته شدن آن موانع به اولین اهداف جنگی تبدیل شدهاند. در واقع آنچه که جنگ و حملات هوایی را به عنوان تهدیدی جدی برای شهر ...
بیشتر
شهرها در طول تاریخ هیچگاه از آسیبهای حوادث طبیعی و انسان ساخت بی امان نبودهاند، بهطوریکه اگر در گذشته به خاطر موانع و سدهای اطراف آن از آخرین اهداف جنگ بودهاند، امروزه با توسعه تکنولوژی و برداشته شدن آن موانع به اولین اهداف جنگی تبدیل شدهاند. در واقع آنچه که جنگ و حملات هوایی را به عنوان تهدیدی جدی برای شهر مطرح میکند عدم پایداری و آمادگی برای مقابله با آن است. یکی از راههای اساسی برای ایجاد آمادگی در برابر تهدیدات، آگاهی از درجه آسیبپذیری شهر در صورت وقوع آن است. لذا اگر بتوان با روش یا روشهایی میزان آسیبپذیری المانهای شهری ناشی از حمله به آنها را تعیین کرد، میتوان با اتخاذ راهکارهایی آمادگی را تا حد بسیار زیادی افزایش داد. آنچه که محققین در این تحقیق به دنبال آن بودهاند مدلسازی آسیبپذیری ساختمانهای شهر (به عنوان یکی از مهمترین المانهای کالبدی شهر) ناشی از تهدیدات برای یکی از مناطق تهران (منطقه6 شهرداری) بوده است. با توجه به اینکه آسیبپذیری خود تابعی از چندین شاخص میباشد، لذا مدل مدنظر تحقیق از نوع مدلهای چند معیاره بوده و با توجه به ماهیت مکانی شاخصها پیادهسازی مدل در محیط GIS صورت گرفته است. استخراج شاخصهای آسیب پذیری با روش دلفی و تهیه پرسشنامههایی از کارشناسان شهرسازی، سازه، معماری و پدافند غیرعامل و مطالعه کارهای گذشته انجام پذیرفت. نتایج حاصل از مدلسازی 9 شاخص مستخرج از روش دلفی با تکنیک تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، حاکی از آن است که حدود 38 درصد ساختمانها آسیبپذیری کم، 60 درصد ساختمانها آسیب پذیری متوسط و حدود 2 درصد ساختمانها آسیبپذیری بسیار بالایی دارند که این خود نشان از ضرورت بالای اقدامات اساسی با رویکرد پدافند غیرعامل برای کاهش آسیبپذیری میباشد
نجمه نیسانی سامانی؛ محمودرضا دلاور؛ محمدرضا ملک
چکیده
راهیابی یکی از مهمترین فعالیت های روزمره افراد در یک محیط شهری است. سیستم های اطلاعات مکانی هدایت کاربر از متداول ترین خدماتی هستند که افراد را در پیمودن مسیرهای مختلف با اهداف گوناگون راهنمایی می کنند. چالش اصلی اینگونه سیستم ها ارائه اطلاعات راهیابی بصورت بافت آگاه است. مکان، زمان و شناسه فرد از جمله بافت های اولیه به شمار رفته و ...
بیشتر
راهیابی یکی از مهمترین فعالیت های روزمره افراد در یک محیط شهری است. سیستم های اطلاعات مکانی هدایت کاربر از متداول ترین خدماتی هستند که افراد را در پیمودن مسیرهای مختلف با اهداف گوناگون راهنمایی می کنند. چالش اصلی اینگونه سیستم ها ارائه اطلاعات راهیابی بصورت بافت آگاه است. مکان، زمان و شناسه فرد از جمله بافت های اولیه به شمار رفته و سایر بافت های مرتبط بر پایه بافت های اولیه مدلسازی می گردند. مقاله حاضر به مدلسازی ارتباطات مکانی زمانی کاربر متحرک مبتنی بر شناسه فرد می پردازد بطوری که کلیه ارتباطات مکانی (توپولوژیک، متریک و جهتی) را در بعد زمان پوشش دهد و ویژگی های کاربر و بافت های مرتبط را لحاظ نماید. در این راستا مدل پیشنهادی از مزایای جبر چند بازهای آلن و پرسش و پاسخ دامنه ای پویای ورونوی مبنا استفاده کرده و روشی نوین را با پیروی از اصول حساب کلان و روش های سفارشی سازی موجود معرفی نمود. مدل طراحی شده در یک نرم افزار قابل اجرا در سیستم همراه پیاده سازی شد. ارزیابی مدل پیاده سازی شده در سناریوی راهیابی گردشگر در مناطق 3، 6 و 11 شهرداری تهران بر اساس سه پارامتر دقت، زمان اجرا و رضایتمندی کاربران انجام شد. به منظور تست دقت مدل، نرمافزار طراحی شده در سه مسیر مختلف در منطقه مورد مطالعه توسط سه گردشگر مختلف در سه بازه زمانی و با دو سرعت متوسط متفاوت، 100 بار تکرار گردید. سپس تشخیص هر یک از بافت های موجود در مسیر طی 100 بارتکرار توسط تقریب باینومیال یکطرفه با سطح اطمینان 95% بررسی شد. همچنین از دو شاخص درستی و یادآوری نیز به منظور ارزیابی تشخیص بافتها در کل مسیر استفاده گردید. نتایج حاصل از پیاده سازی و ارزیابی مدل بر اساس سه پارامتر دقت، زمان اجرا و رضایتمندی کاربران کارایی مدل پیشنهادی را در یک سیستم راهیاب بافت آگاه شهری خاطر نشان می سازد.
بهنام بیگدلی؛ محمدجواد ولدان زوج؛ یاسر مقصودی مهرانی
چکیده
تهیهی اطلاعات مربوط به سطح زیر کشت گندم و میزان محصول آن، تأمینکنندهی مدیریت موفق و پایدار در سیاستگذاریهای اقتصادی برای این کالای راهبُردی میباشد. بررسی بازتاب طیفی گیاهان با استفاده از طیفسنجی میدانی و تشکیل کتابخانهی طیفی امکان تفکیک ارقام مختلف گندم و تهیهی نقشهی پراکندگی آنها را افزایش میدهد. به همین منظور ...
بیشتر
تهیهی اطلاعات مربوط به سطح زیر کشت گندم و میزان محصول آن، تأمینکنندهی مدیریت موفق و پایدار در سیاستگذاریهای اقتصادی برای این کالای راهبُردی میباشد. بررسی بازتاب طیفی گیاهان با استفاده از طیفسنجی میدانی و تشکیل کتابخانهی طیفی امکان تفکیک ارقام مختلف گندم و تهیهی نقشهی پراکندگی آنها را افزایش میدهد. به همین منظور منحنی رفتار طیفی مربوط به شش رقم گندم به نامهای بهار، چمران، پیشتاز، شیراز، شیرودی و یاواروس در مزرعهی مؤسسهی تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سه مرحلهی رویشی اندازهگیری شدند. مشاهدات توسط دستگاه طیفسنج میدانیASD FieldSpec®3 در نور و شرایط طبیعی اخذ گردیدند. در مرحلهی پیشپردازش سه محدودهی نویزی متأثر از بخار آب، شناسایی و حذف شدند. سپس به منظور کیفی سازی دادههای جمعآوری شده با استفاده از روشهای آماری مشاهدات اشتباه کنار گذاشته شدند. این پژوهش در دو گام اصلی طراحی و اجرا شد. در گام اول تابع پاسخ طیفی سنجندهی OLI که بر روی ماهوارهی لندست 8 نصب شده است، بر روی طیفهای کتابخانه اعمال گردید. سپس با استفاده از معیارهای شباهت طیفی و بیست و هفت شاخص گیاهی مهم حساس به غلظت کلروفیل، شدت فتوسنتز، نیتروژن و میزان آب موجود در تاج گیاه و غیره، حد نهایی تفکیکپذیری ارقام گندم مورد مطالعه، برآورد شد. در گام دوم با انجام بازدید میدانی از منطقهی مورد مطالعه و اخذ تصاویر ماهوارهای سنجندهی مورد نظر با استفاده از طیفهای کتابخانهی طیفی، طبقهبندی مزارع شناساییشده، صورت گرفت. نتایج حاصل تفکیکپذیری قابلملاحظهی رقم گندم یاواروس را از سایر ارقام، هم در طیفهای میدانی و هم در تصاویر ماهوارهای نشان داد.
منیره شمشیری؛ مهدی آخوندزاده هنزائی
چکیده
بحث پیشبینی زمینلرزه بهمنظور کاهش تلفات و آسیبهای آن از اهمیت بالایی برخوردار است؛ به ویژه در منطقه لرزهخیزی مانند ایران که سالانه شاهد وقوع این پدیده طبیعی میباشد. تشخیص ناهنجاریهای قبل از زلزله نقش بسزایی در این امر داراست. تغییرات یونسفری که با اندازهگیریهای از راه دور(مانند استفاده از سیستم ...
بیشتر
بحث پیشبینی زمینلرزه بهمنظور کاهش تلفات و آسیبهای آن از اهمیت بالایی برخوردار است؛ به ویژه در منطقه لرزهخیزی مانند ایران که سالانه شاهد وقوع این پدیده طبیعی میباشد. تشخیص ناهنجاریهای قبل از زلزله نقش بسزایی در این امر داراست. تغییرات یونسفری که با اندازهگیریهای از راه دور(مانند استفاده از سیستم تعیین موقعیت جهانی) قابل شناسایی هستند به پیشنشانگرهای یونسفری زلزله معروف میباشند. در این مطالعه دو مجموعه داده از محتوای الکترونهای یونسفر که حاصل از پردازش دادههای GPS با نرم افزار Bernese است برای دو مورد مطالعاتی زلزله اهر آذربایجان شرقی (۲۱ مرداد ۱۳۹۱) و زلزله کاکی بوشهر (20فروردین1392) مورد استفاده قرار گرفته و نتایج آن با دادههای ایستگاه جهانی مقایسه گردیده است. از آنجا که تغییرات TEC[1] رفتاری غیرخطی دارد بدین منظور برای پیشبینی و تشخیص تغییرات آن از تلفیق شبکه عصبی ( با به کارگیری پرسپترون چندلایه ([2]MLP)) و الگوریتم PSO[3] استفاده گردیده است. الگوریتم PSO با عملکردی مبتنی بر جمعیت میتواند در بهبود وزن برآورد شده توسط شبکه عصبی مؤثر واقع شود. با تجزیه و تحلیل علل ناهنجاریهای یونسفر از جمله میدانهای ژئومغناطیسی و فعالیتهای خورشیدی و حذف آنها از پردازشهای مورد نظر، نتایج حاصل نشان میدهد که برخی از این ناهنجاریها ناشی از وقوع زلزله است و به کارگیری الگوریتمهای هوشمند توانسته است کارآیی مناسبی در جهت پیشبینی سریهای زمانی غیر خطی داشته باشد. خروجی حاصل از تلفیق شبک عصبی و PSO نشان میدهد که هر دو ناهنجاریهای مثبت و منفی رخ میدهند. ناهنجاریهای قبل از زلزله غالباً نزدیک به کانون زلزله رخ میدهند و در 3 روز قبل از زلزله اهر آذربایجان شرقی و 2 تا 6 روز قبل از زلزله کاکی بوشهر قابل رؤیت میباشند. [1]- Total Electron Content [2]-Multi Layer Perceptron [3]- Particle Swarm Optimization Particle Swarm Optimization
حمید باقری؛ محمدرضا ملک؛ علی اسماعیلی؛ مهدیه قدسی نژاد
چکیده
در دهههای اخیر محدودیت منابع آب شهری و فرسودگی خطوط انتقال، عمرکوتاه عناصر شبکهی آب، افزایش شکستگی لولهها و تلفات بالای شبکهها سبب افزایش هزینههای اقتصادی و اجتماعی در بهرهوری از زیرساختهای شبکهی توزیع شده است. کمبود اطلاعات، قدمت دادههای مربوط به شبکه و عدم وجود سیستم اطلاعرسانی مکانی حوادث، یکی از بزرگترین مشکلات ...
بیشتر
در دهههای اخیر محدودیت منابع آب شهری و فرسودگی خطوط انتقال، عمرکوتاه عناصر شبکهی آب، افزایش شکستگی لولهها و تلفات بالای شبکهها سبب افزایش هزینههای اقتصادی و اجتماعی در بهرهوری از زیرساختهای شبکهی توزیع شده است. کمبود اطلاعات، قدمت دادههای مربوط به شبکه و عدم وجود سیستم اطلاعرسانی مکانی حوادث، یکی از بزرگترین مشکلات فراروی مدیریت شبکههای انتقال آب میباشد. گرچه تهیهی اینگونه دادهها توسط سازمانهای دولتی نظارت شده و تحت استانداردهای خاصی هستند، اما کماکان مشکل کمبود، نقص و دیرکرد تهیه داده مشهود است. یکی از راهکارهای ارائه شده برای حل این مشکل، استفاده از مشارکت شهروندان در تهیهی دادههای مکانی میباشد. استفاده از محیطهای اطلاعات مکانی مردمگستر و اطلاعات افراد بومی میتواند روش سریعتر و کمهزینهتری برای به روزرسانی نقشهها باشد. در چارچوب مقالهی حاضر از محیط اطلاعات مکانی مردمگستر برای تسریع فرآیند خدماترسانی در شبکههای آب شهری به هنگام به وجود آمدن مشکلاتی از قبیل نشت لولههای آب، ترکیدن لولهها، حفاریهای غیرقانونی و غیره استفاده شده است.پس از مدلسازی و طراحی سیستم پیشنهادی، پیادهسازی آن در محیط Visual Studio2012و در چارچوب ASP.NETو با زبانC# انجام شد. برای ذخیره اطلاعات مکانی و غیرمکانی به ترتیب از پایگاه داده SQLServer2012و GeoDataBase استفاده شد. برای ورود نقشهها بر روی سیستم از نرمافزار ArcGIS Server10.2بهره گرفته شد. در پایان طبق نظرسنجی انجام شده از مردم حدود 80 درصد از افراد شرکتکننده، از سیستم طراحی شده رضایت داشتند. همچنین براساس نظرسنجی که از 4نفر از کارشناسان سازمان آب صورت پذیرفت، 3نفر آنها از طراحی چنین سیستمی رضایت داشتند.
میثم رستمی؛ رامین کیامهر؛ رامین بیات
چکیده
لحاظ نمودنمعیارهایصحیحوجامعدرمرحلهتعیین مسیرمی تواند نقشعمده ایرا درکاهشهزینه هایاقتصادی،افزایشایمنی و دسترسی جاده ها و حفظ محیط زیست ایفا نماید. بدین منظوردرتحقیق حاضر،عوامل متعددی مانند مدل ارتفاعی زمین، پوشش اراضی، اطلاعات مراکزجمعیتی و گردشگری، میزان آفتابگیربودن مسیر درفصول سرد،نحوه توزیع رودخانه ...
بیشتر
لحاظ نمودنمعیارهایصحیحوجامعدرمرحلهتعیین مسیرمی تواند نقشعمده ایرا درکاهشهزینه هایاقتصادی،افزایشایمنی و دسترسی جاده ها و حفظ محیط زیست ایفا نماید. بدین منظوردرتحقیق حاضر،عوامل متعددی مانند مدل ارتفاعی زمین، پوشش اراضی، اطلاعات مراکزجمعیتی و گردشگری، میزان آفتابگیربودن مسیر درفصول سرد،نحوه توزیع رودخانه هاوخطوطگسلجهتمسیریابیبهینهدرمسیرایلام - حمیلدرنظرگرفتهشد. بهمنظورتعیینهزینهدرونلایه اییک روشدانش پایهپیشنهادشدهکهبراساسآنبرایهریکازلایه هامتناسبباویژگی هاونحوهتأثیرآندرتأمینهدف،یکتابعهزینهلحاظ شدهاست. مزیتاصلیاینروشوزندهیاستکهتغییراتهزینهدربازه هایاطلاعاتیموجوددرهریکازلایه هاصرفاًخطینبودهوویژگی هایآنلایهاطلاعاتیدرتعریفتابعهزینهلحاظشدهاست. درادامهجهتوزندهیبینلایه ایازمقایسهدوتاییوتحلیلAHPبااستفادهازنظراتکارشناساناستفادهشدهاست. باتلفیقلایه هابه روشهمپوشانیشاخص،کوتاهترینمسیرباتأمینکمترینهزینهباسهمتغیریاوریانتمختلفپیاده سازیگردید. دروریانتاولوزندهیدرونلایه ایبراساسروش هایرایج (بهصورتخطی) لحاظشدهاست. دروریانت دومتنهاازمعیارشیبجهتتعیینمسیراستفادهشد. روشپیشنهادیوزندهیدانش پایهنیزدروریانتسومبادرنظرگرفتنتماممعیارهااعمالگردید.براساسنتایج،درتعیینمسیراحداثشدهبهعواملیمانندفاصلهازخطوط گسلورودخانه ها،دسترسیبهمراکزجمعیتیوگردشگریتوجهکمتریشدهومعیاراصلیدرمسیریابیتنهاتوپوگرافیمنطقهبودهاست. همچنینطولمسیردرهرسهوریانتازطولمسیراحداثشدهکمترمی باشد. بهطورکلیمسیرحاصلازاعمالوزندهیدانش پایهوضعیتمناسب تریرادرتأمینمعیارهایمختلفنسبتبهمسیراحداثشدهوهمچنیندووریانت دیگردارد.
فریدون نوبخت ارسی؛ عبدالرضا صفری؛ محمدعلی شریفی
چکیده
هدف اصلی مقاله حاضر، استفاده از مدلهای احتمال اتورگرسیو میانگین متحرک(ARMA) به منظور مدلسازی سری زمانی موقعیت روزانه ایستگاه دائمی GPS میباشد. موقعیتهای روزانه ایستگاه دائمی LLAS در منطقه کالیفرنیای جنوبی از شبکه SCIGN با پوشش زمانی هفت سال از ژانویه 2000 تا دسامبر 2006 جهت ایجاد سری زمانی موقعیت و آنالیز آن انتخاب گردیده است. براساس سری ...
بیشتر
هدف اصلی مقاله حاضر، استفاده از مدلهای احتمال اتورگرسیو میانگین متحرک(ARMA) به منظور مدلسازی سری زمانی موقعیت روزانه ایستگاه دائمی GPS میباشد. موقعیتهای روزانه ایستگاه دائمی LLAS در منطقه کالیفرنیای جنوبی از شبکه SCIGN با پوشش زمانی هفت سال از ژانویه 2000 تا دسامبر 2006 جهت ایجاد سری زمانی موقعیت و آنالیز آن انتخاب گردیده است. براساس سری زمانی موقعیت روزانه و استفاده از روش کمترین مربعات وزندار، پارامترهای ژئودتیکی مانند: ترند خطی، نوسانات سالیانه و نیم سالیانه و نیز آفستها به طور همزمان برای ایستگاه دائمی LLAS برآورد شدهاند. در این مطالعه، توابع خود همبستگی(ACF) و خودهمبستگی جزئی(PACF)،به عنوان ابزارهای مطالعاتی برای شناسایی رفتار سری زمانی موقعیت روزانه ایستگاه دائمی GPS مورد استفاده قرار میگیرند و امکان بررسی وابستگی دادههای روزانه سری زمانی موقعیت را فراهم مینمایند. با توجه به اینکه ممکن است چند مدل احتمالاتی متفاوت برای یک سری زمانی موقعیت روزانه مناسب باشند، لذا محک اطلاعات آکاییک در مرحله شناسایی و انتخاب مدل مفید، مورد استفاده قرار گرفته است.در این مطالعه، نتایج عددی نشان میدهند که بهترین مدل احتمالاتی اتورگرسیو میانگین متحرک برای ایستگاه دائمی LLAS از مرتبه (1,1) برای جهت N میباشد. همچنین مدل احتمالاتی (ARMA(2,1 برای جهت E مناسب ترین مدل میباشد در حالی که برای جهت U مدل احتمالاتی (ARMA(1,2 بهترین مدل است. بعد از برآورد یک مدل احتمالاتی مناسب برای سری زمانی موقعیت روزانه ایستگاه دائمی GPS، میتوان آن سری زمانی موقعیت را همراه با ترند و مؤلفههای فصلی پیشبینی کرد.
داود اکبری؛ عبدالرضا صفری؛ سعید همایونی
چکیده
فنآوری سنجش از دور ابرطیفی دارای کاربردهای فراوان در طبقه بندی پوشش های زمین و بررسی تغییرات آنها است. معمولترین روش جهت طبقهبندی تصاویر ابرطیفی، طبقه بندی مبتنی بر پیکسل بوده که در آن هر پیکسل فقط با اطلاعات طیفی خود و بدون در نظر گرفتن پیکسل های همسایه، به کلاس مشخصی اختصاص می یابد. پیشرفتهای اخیر و ایجاد تصاویری با قدرت تفکیک ...
بیشتر
فنآوری سنجش از دور ابرطیفی دارای کاربردهای فراوان در طبقه بندی پوشش های زمین و بررسی تغییرات آنها است. معمولترین روش جهت طبقهبندی تصاویر ابرطیفی، طبقه بندی مبتنی بر پیکسل بوده که در آن هر پیکسل فقط با اطلاعات طیفی خود و بدون در نظر گرفتن پیکسل های همسایه، به کلاس مشخصی اختصاص می یابد. پیشرفتهای اخیر و ایجاد تصاویری با قدرت تفکیک مکانی بالا، لزوم استفاده توأم از اطلاعات طیفی و مکانی را در طبقه بندی تصاویر ابرطیفی ایجاب می کند. در این تحقیق روشی جدید برای طبقه بندی طیفی-مکانی تصاویر ابرطیفی و بر اساس الگوریتم قطعه بندی هرمیمبتنی بر نشانه معرفی میشود. در میان الگوریتمهای مختلف طبقهبندی طیفی-مکانی تصاویر ابرطیفی، تاکنون الگوریتم قطعهبندی هرمی مبتنی بر نشانه در ترکیب با الگوریتم طبقه بندی ماشین بردار پشتیبان به بهترین نتایج دست یافته است. در روش پیشنهادی برای انتخاب نشانهها از ترکیب قطعهبندی واترشد (Watershed)و طبقهبندی ماشین بردار پشتیبان استفاده میشود. برای این منظور از میان پیکسلهای با بیشترین جمعیت برای هر ناحیه از نقشه قطعهبندی، آنهایی که دارای بالاترین درجه تعلق به یک کلاس هستند، به عنوان نشانه انتخاب میگردند. سپس بر روی نشانه های بدست آمده، الگوریتم قطعهبندی هرمی پیادهسازی میشود. در نهایت نقشه قطعه بندی بدست آمده به کمک قانون تصمیم رأی اکثریت با نقشه طبقهبندی ماشین بردار پشتیبان ترکیب می گردد. روش پیشنهادی بر روی سه تصویر ابرطیفی Pavia، Berlin و DC Mall پیادهسازی شد، نتایج آزمایشات بدست آمده برتری روش پیشنهادی را در مقایسه با الگوریتم هرمی مبتنی بر نشانه اولیه نشان میدهد. این برتری برابر با 4، 6 و 5 درصد در پارامتر ضریب کاپا و به ترتیب برای تصاویر Pavia، Berlin و DC Mall میباشد.
منیر دارستانی فراهانی؛ مهدی آخوندزاده هنزائی؛ فرهنگ احمدی گیوی
چکیده
شوری آب، یکی از عوامل مهم محیطی دریا محسوب میشود و نقش بسزایی در بررسی و پیشبینی جریانهای سطحی اقیانوسی، تحلیل مکانیابی تجمیع ماهیها، تعیین چگالی و بررسی تغییرات آن دارد. این پارامتر به شدت با تغییرزمان و مکان، در تغییر بوده و شناخت مناسب از آن مستلزم اندازهگیریهایی به فواصل زمانی کوتاه (ماهانه) در تعداد نقاط متعدد از منطقهی ...
بیشتر
شوری آب، یکی از عوامل مهم محیطی دریا محسوب میشود و نقش بسزایی در بررسی و پیشبینی جریانهای سطحی اقیانوسی، تحلیل مکانیابی تجمیع ماهیها، تعیین چگالی و بررسی تغییرات آن دارد. این پارامتر به شدت با تغییرزمان و مکان، در تغییر بوده و شناخت مناسب از آن مستلزم اندازهگیریهایی به فواصل زمانی کوتاه (ماهانه) در تعداد نقاط متعدد از منطقهی مورد مطالعه است. در روشهای سنتی، بررسی و ارزیابی یک یاچندفاکتور خاص موردنظر از کیفیت آب اغلب پرهزینه و زمانبراست و همچنین نمیتواند معرف خوبی برای تمام مساحت یک منطقه وسیع باشد. اما در سالهای اخیر فناوری ماهوارهای و علم سنجش از دور به عنوان یک ابزار مناسب برای ارزیابی برخی پارامترهای کیفیت آب مطرح شده است زیرا با توجه به رقومی بودن این دادهها، در دسترس بودن وسیع آنها،اندازهگیری منظم، تکراری بودن آنها در پریودهای زمانی کوتاه، هزینه و زمان کمتر میتوان طیف وسیعی از پروژهها را به نتیجه رساند. هدف از انجام این مطالعه، تهیه نقشه شوری سطحی آب منطقه خلیج فارس در ایران و خلیج سنت لورنس در کانادا با استفاده از تصاویر ماهوارهایMODIS میباشد، که در این راستا نرم افزاری برای نخستین بار در ایران تولید شده است که میتوان با پردازشهای لازم بر روی تصاویر ماهوارهایMODIS ودادههای میدانیCTD، نقشه دما، شوری و چگالی سطحی آب را با سه مدل متفاوت با دقت مناسب تهیه نمود.قابلیت و انعطاف بالای شبکه عصبی مصنوعی در تقریب توابع غیرخطی و خطی پیوسته در فضای ترکیبی باعث شد که در این مطالعه، یک روش جدید بر مبنای استفاده از این شبکه ارائه شود که در آن نقشه شوری توسط یک شبکه پرسپترون چندلایه تعیین میشود.
علی جوزقی؛ ابوالفضل شمسایی
چکیده
با توجه مطالعات اخیر، در سال 2025، کمبود آب در کشورهای فقیر که منابع محدودی دارند و جمعیت آنها به سرعت درحال افزایش است، نمود بیشتری پیدا خواهد کرد. بنابراین یک طرح درازمدت برای حفظ منابع آب لازم است. احداث سدهای مخزنی بزرگ بر روی رودخانه های دائمی کشور یکی از مهمترین طرح ها است و مرحله اصلی برای اجرای این طرح انتخاب مکان مناسب در حوزه ...
بیشتر
با توجه مطالعات اخیر، در سال 2025، کمبود آب در کشورهای فقیر که منابع محدودی دارند و جمعیت آنها به سرعت درحال افزایش است، نمود بیشتری پیدا خواهد کرد. بنابراین یک طرح درازمدت برای حفظ منابع آب لازم است. احداث سدهای مخزنی بزرگ بر روی رودخانه های دائمی کشور یکی از مهمترین طرح ها است و مرحله اصلی برای اجرای این طرح انتخاب مکان مناسب در حوزه آبریز می باشد. هدف از این مطالعه، کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و توسعه روش تصمیم گیری چندمعیاره تاپسیس[1] برای انتخاب و رتبه بندی محل احداث سد در منطقه جنوبی استان سیستان و بلوچستان می باشد. با نظر کارشناسان و داده های موجود معیارهای تعیین مکان بهینه شامل معیارهای زمین شناسی، کاربری اراضی، رسوب، کیفیت آب، فرسایش، آب های زیرزمینی و هیدرولوژی انتخاب گردیده اند. برای مشخص کردن میزان اهمیت معیارهای ورودی از روش وزن دهی نسبتی استفاده شده است. در ابتدا با پیاده کردن الگوریتم تاپسیس در محیط نرم افزار ArcGIS لایه ای تحت عنوان "نزدیکی نسبی به راه حل ایده آل" که دارای مقادیر بین صفر و یک می باشد، ایجاد شده است. سپس با مدل سازی مسیر جریان آب و بررسی شرایط توپوگرافی منطقه و انجام محاسبات مربوط به ارتفاع و طول تاج سد و اعمال محدودیت حجم مخزن، 15 گزینه که پتانسیل احداث سد در آنها وجود دارد، انتخاب و در آخر با یافتن مقادیر هر گزینه در لایه ایجاد شده، گزینه ها رتبه بندی شده اند. با توجه به نتایج بدست آمده گزینه A که نمایانگر سد کهیر است، با امتیاز 85/0 بهترین گزینه انتخابی و گزینه P– سمت شرق محدوده- با امتیاز 47/0 بدترین گزینه می باشد و همچنین در بین سدهای احداث شده در منطقه سد پیشین با امتیاز 62/0 بدترین سد انتخاب گردید و گزینه K با امتیاز 67/0 بر روی شاخه سمت راست رودخانه سرباز به عنوان گزینه پیشنهادی انتخاب گردید. [1]- Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS)