محمود محبی
دوره 17، شماره 67 ، آبان 1387، ، صفحه 69-74
چکیده
سامانه مدیریت پایگاه داده (DBMS) از مجموعه داده هاى مرتبط و مجموعه برنامه هاى کامپیوترى براى دسترسى به آن داده ها تشکیل شده است. به مجموع داده ها معمولاً پایگاه داده گفته مى شود و مجموعه برنامه ها معمولاً مدیریت پایگاه داده نامیده مى شود. به علت اهمیت اطلاعات در همه طرحها در تمامى سطوح پایگاه داده یک منبع با ارزش محسوب ...
بیشتر
سامانه مدیریت پایگاه داده (DBMS) از مجموعه داده هاى مرتبط و مجموعه برنامه هاى کامپیوترى براى دسترسى به آن داده ها تشکیل شده است. به مجموع داده ها معمولاً پایگاه داده گفته مى شود و مجموعه برنامه ها معمولاً مدیریت پایگاه داده نامیده مى شود. به علت اهمیت اطلاعات در همه طرحها در تمامى سطوح پایگاه داده یک منبع با ارزش محسوب مى شود. از این رو مفاهیم و اصول آن نیاز به بسط و توسعه دارد. هدف این مقاله ارائه وجوه کلى سامانه پایگاه داده است. ضمن اینکه خصوصیات و قابلیتهاى سامانه پایگاه داده بیان مى گردد.
سیده آمنه سجادی
دوره 21، شماره 82 ، شهریور 1391، ، صفحه 71-78
چکیده
جهت پیش‌بینی جریان در نواحی کوهستانی و مطالعه فعالیت سیستم رودخانه‌ها تعیین پارامترهایی چون، بارش- برف و عمق برف- میزان دبی و دمای هوا بسیار مهم می‌باشند. در ارتباط با هیدرولوژی برف تعیین مدل‌های مناسب ذوب برف در هر منطقه قابل اهمیت می‌باشند. لذا در این مقاله پس از مطالعه عوامل مؤثر در ذوب برف به بررسی انواع مدل‌های ذوب برف پرداخته ...
بیشتر
جهت پیش‌بینی جریان در نواحی کوهستانی و مطالعه فعالیت سیستم رودخانه‌ها تعیین پارامترهایی چون، بارش- برف و عمق برف- میزان دبی و دمای هوا بسیار مهم می‌باشند. در ارتباط با هیدرولوژی برف تعیین مدل‌های مناسب ذوب برف در هر منطقه قابل اهمیت می‌باشند. لذا در این مقاله پس از مطالعه عوامل مؤثر در ذوب برف به بررسی انواع مدل‌های ذوب برف پرداخته و بهترین مدل ذوب برف را معرفی میکنیم.
عبدالله سیف؛ طیبه محمودی
دوره 23، شماره 89 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 72-80
چکیده
فرآیند تولید اطلاعات توپوگرافی در سه دهه اخیر، شاهد حرکت تکنولوژی تهیه دادهها، از نقشه‌برداری سنتی و زمینی به سمت روشهای غیر فعال(1)اندازه‌گیری و ثبت سطوح (مانند فتوگرامتری و سنجش از دور) و اخیراً به سمت روشهای فعال(2) (مانند رادار و لیدار)(3) بوده است. لیدار(4)یک تکنیک جمع‌آوری اطلاعات از سطح اشیاء است که برمبنای اندازه‌گیری ...
بیشتر
فرآیند تولید اطلاعات توپوگرافی در سه دهه اخیر، شاهد حرکت تکنولوژی تهیه دادهها، از نقشه‌برداری سنتی و زمینی به سمت روشهای غیر فعال(1)اندازه‌گیری و ثبت سطوح (مانند فتوگرامتری و سنجش از دور) و اخیراً به سمت روشهای فعال(2) (مانند رادار و لیدار)(3) بوده است. لیدار(4)یک تکنیک جمع‌آوری اطلاعات از سطح اشیاء است که برمبنای اندازه‌گیری فاصله بوسیله لیزر عمل می‌کند. اندازه‌گیری لیدار براین اصل استوار است که مختصات هر نقطه روی زمین با مشخص بودن مختصات محل ارسال لیزر، اندازه‌گیری طول فاصله مایل بین نقطه ارسال پالس و سطح زمین و اندازه‌گیری زاویه ارسال موج از محل ارسال پالس تا سطح زمین قابل محاسبه میباشد. تصاویر مربوط به دادههای لیدار به ابعاد 697*472 پیکسل هستند. در واقع، تکنولوژی لیدار ابزار مکملی جهت اخذ اطلاعات سه بعدی در کنارفتوگرامتری فضایی و سنجش از دور است. مهمترین فاکتوری که از این دستگاه به دست می‌آید، فاصله بین سنسور و سطح زمین است که با محاسبه مدت زمان طی شده از هنگام برخورد پالس به سطح زمین تا بازگشت آن به سنسور اندازه‌گیری می‌شود. بعلاوه فاصله بین سطح پرواز هواپیما و سطح زمین هم به طور مداوم اندازه‌گیری گردیده و نتیجه به دست آمده از آن سطح زمین و پوشش گیاهان را نیز مشخص می‌کند. محصولاتی که از لیدار بدست می‌آید مدل رقومی ارتفاعی و مدل رقومی سطحی است. از لیدار می‌توان خصوصیاتی از جمله پارامترهای داخل پلات مثل میانگین ارتفاع درخت، سطح تاج پوشش، ارتفاع تاج پوشش، قطر برابر سینه، تک درختان و ساختار جنگل را استخراج نمود. این مقاله سعی دارد ضمن معرفی سنجنده لیدار نحوه عملکرد و کاربردهای آن را بررسی نماید.
صادق کریمی خواجه لنگی
دوره 21، شماره 83 ، آبان 1391، ، صفحه 73-76
چکیده
پدیده انسوترکیبی از دو واژه النینو- نوسان جنوبی و یکی از الگوهای پیوند از دور مهم در نیمکره جنوبی است که بر آب و هوای سراسر کره زمین از طریق تغییر در الگوهای دمایی، بارشی و... تأثیر می‌گذارد. تأثیر این پدیده در فازهای مختلف سرد و گرم آن بر الگوهای دمایی و بارشی نقاط مختلف کره زمین و از جمله ایران توسط پژوهشگران مختلف بررسی شده و تفاوت ...
بیشتر
پدیده انسوترکیبی از دو واژه النینو- نوسان جنوبی و یکی از الگوهای پیوند از دور مهم در نیمکره جنوبی است که بر آب و هوای سراسر کره زمین از طریق تغییر در الگوهای دمایی، بارشی و... تأثیر می‌گذارد. تأثیر این پدیده در فازهای مختلف سرد و گرم آن بر الگوهای دمایی و بارشی نقاط مختلف کره زمین و از جمله ایران توسط پژوهشگران مختلف بررسی شده و تفاوت های معناداری بین آنها مشاهده شده است. اما از آنجایی که واکنش هر منطقه‌ای در سطح کره زمین در برابر انسو متفاوت بوده و با تأخیرهای زمانی گوناگون انجام می‌گیرد، لذا در این مقاله ارتباط انسو با بارش فصلی و ماهانه شهرکرد مورد مطالعه قرار گرفته است. در این مقاله ارتباط بین این دو الگو از طریق آمار یک دوره 44 ساله (2000-1957) از بارش ایستگاه سینوپتیک شهرکرد و ناهنجاری دمایی منطقه3،4 Nino مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که در طول دوره آماری مورد مطالعه الگوی بارش شهرکرد در ماههای می، ژوئن، اوت، اکتبر و نوامبر با انسو پیوند دارد، که میزان این ارتباط در ماههای مذکور نیز با تفاوت دارد. لذا همبستگی انسو با الگوی بارش ماهانه شهرکرد به ترتیب در ماههای ژوئن، می (فصل بهار)، اکتبر، نوامبر (فصل پاییز) نمایانتر است. با توجه به نتایج این بررسی همچنین متوجه شدیم که اساساً همبستگی بین انسو و بارش شهرکرد معکوس(منفی) میباشد. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که بیشترین ارتباط بین ناهنجاری دمایی4،3 Nino با بارش شهرکرد با تأخیر چهار ماهه مشاهده می‌شود.
سید اسکندر صیدائی؛ حسینعلی کاظمی
دوره 19، شماره 73 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 83-85
چکیده
تجربه شهرهاى جدید درایران داراى سابقه طولانى است. شهرهایى همچون آبادان، شوشترنو، زاهدان، نوشهر و انواع شهرهاى صنعتى ازاین جمله اند. راهبرد شهرهاى جدید در پى تصویب هیئت وزیران درسال 1365 آغاز گردید و مسئولیت ایجاد و احداث این شهرها به شرکت هاى عمران محول گردید. اما سیاست مکانیابى شهرهاى جدید در کشور ما از شرایط مطلوبى برخوردار نیست ...
بیشتر
تجربه شهرهاى جدید درایران داراى سابقه طولانى است. شهرهایى همچون آبادان، شوشترنو، زاهدان، نوشهر و انواع شهرهاى صنعتى ازاین جمله اند. راهبرد شهرهاى جدید در پى تصویب هیئت وزیران درسال 1365 آغاز گردید و مسئولیت ایجاد و احداث این شهرها به شرکت هاى عمران محول گردید. اما سیاست مکانیابى شهرهاى جدید در کشور ما از شرایط مطلوبى برخوردار نیست و بیشتر به فاکتور دولتى بودن زمین بها داده شده و از پرداختن به ضوابط دیگر مکان یابى همچون قابلیت توسعه شهر، نزدیکى به مراکز مهم اقتصادى(1)، دسترسى به محورهاى ارتباطى، فاصله مطلوب از مادر شهر، توجه به مراکز جمعیتى منطقه، توجه به معیارهاى جغرافیایى و طبیعى منطقه، کوتاهى گردیده است. بدین خاطر نوشهرها در رسیدن به اهداف خود از موفقیت چندانى برخوردار نبوده اند. شهرجدید بهارستان یکى از چهار شهر جدید منطقه اصفهان است که از لحاظ مکان یابى از وضعیت نسبتا خوبى برخوردار است و بدین خاطر تا حدّى در زمینه جذب و اسکان جمعیت موفق بوده است.
علی محمدپور؛ سعید ضرغامی
دوره 23، 90-1 ، تیر 1393، ، صفحه 89-93
چکیده
ضرورت مکانیابی تأسیسات شهری در همه ادوار تاریخ لازم بوده است. به خصوص در عصر ما این ضرورت مهم‌تر می‌‌نماید. مکانیابی تأسیسات شهری با استفاده از GIS و مدل‌های مورد استفاه آن از جمله مدل فازی، شاخص همپوشانی و غیره .... میباشد. در این زمینه رعایت الزامات آن با توجه به پدافند غیر عامل باید انجام گیرد. در این تحقیق در ابتدا، با توجه ...
بیشتر
ضرورت مکانیابی تأسیسات شهری در همه ادوار تاریخ لازم بوده است. به خصوص در عصر ما این ضرورت مهم‌تر می‌‌نماید. مکانیابی تأسیسات شهری با استفاده از GIS و مدل‌های مورد استفاه آن از جمله مدل فازی، شاخص همپوشانی و غیره .... میباشد. در این زمینه رعایت الزامات آن با توجه به پدافند غیر عامل باید انجام گیرد. در این تحقیق در ابتدا، با توجه به حساسیت تأسیسات شهری که از جمله مراکز حساس و حیاتی شهرها محسوب میشوند و در صدر حمله دشمن قرار دارند که آسیب دیدن آنها باعث فلج شدن شهر و تسیلم آن می‌شود، مورد بررسی قرار گرفته و راهکارهایی برای مکانیابی مناسب این تأسیسات در راستای الزامات پدافند غیر عامل ارائه شده است.
محمد رحیمی؛ علی اکبر دماوندی؛ وحید جعفریان
دوره 22، شماره 88 ، بهمن 1392، ، صفحه 115-128
چکیده
پیچیدگی و توسعه روزافزون پدیدههای پویایی مانند تخریب سرزمین و بیابان‌زایی در قرن حاضر، فکر استفاده از فناوری‌های جدید را برای ارزیابی و پایش آنها معطوف نموده است (علوی پناه،1382). از مهمترین این فناوری‌ها که مبتنی بر فناوری‌های اطلاعات مکانی(ژئوانفورماتیک) هستند می‌توان به سنجش از دور2 و سیستم اطلاعات جغرافیایی3 و سیستم موقعیت‌یابی ...
بیشتر
پیچیدگی و توسعه روزافزون پدیدههای پویایی مانند تخریب سرزمین و بیابان‌زایی در قرن حاضر، فکر استفاده از فناوری‌های جدید را برای ارزیابی و پایش آنها معطوف نموده است (علوی پناه،1382). از مهمترین این فناوری‌ها که مبتنی بر فناوری‌های اطلاعات مکانی(ژئوانفورماتیک) هستند می‌توان به سنجش از دور2 و سیستم اطلاعات جغرافیایی3 و سیستم موقعیت‌یابی جهانی4 اشاره نمود. در حقیقت امروزه بررسی تغییرات مکانی و زمانی پدیدههای پیچیده‌ای مانند تخریب سرزمین و بیابان‌زایی به منظور ارزیابی و پایش مستمر آنها برای مدیریت و بهره‌برداری صحیح آنها اجتناب‌ناپذیر میباشد. انتظار آن است با ورود چنین فناوری‌های نوینی، امکان بررسی‌های بهتر و دقیق‌تر پدیدههای زمینی میسر گردد. از این میان، فناوری سنجش از دور که مبتنی بر تهیه اطلاعات مکانی (در فواصل مشخص زمانی) توسط هواپیماها و ماهواره‌ها میباشد، نقش بسیار ارزنده‌ای در ارزیابی و پایش تخریب سرزمین و بیابان‌زایی در مقیاس‌های محلی، منطقه‌ای و جهانی دارد. قابلیت‌های فراوانی که این فناوری ایجاد نموده است (چند طیفی بودن، گستره وسیع دید، رقومیبودن، افزایش روز افزون توان تفکیک طیفی، زمینی، زمانی، رادیومتری، ارزان بودن، پوشش تکراری و تنوع طیفی، سهل الوصول بودن دادهها، دسترسی سریع به نقاط دور افتاده و دقت بالای آنها) سبب ایجاد رویکرد جدیدی در مطالعات مربوط به ارزیابی و پایش بیابان‌زایی گردیده است.
مرضیه مکرم؛ علی درویشی بلورانی؛ سعید نگهبان
چکیده
شناخت عوامل هیدروژئومورفولوژیک و عملکرد آنها در حوضه آبخیز به منظور شناخت و مدیریت محیط حوضه آبخیز، اهمیت زیادی دارد. در این پژوهش یکی از زیرحوضه‌های آبخیز رودخانه ارومیه (نازلوچای) واقع در شمال غرب ایران با مساحت 75/948 کیلومترمربع با محاسبه و آنالیز مورفومتری و استفاده از فنون سیستم اطلاعات جغرافیایی مورد بررسی قرارگرفته است. برای ...
بیشتر
شناخت عوامل هیدروژئومورفولوژیک و عملکرد آنها در حوضه آبخیز به منظور شناخت و مدیریت محیط حوضه آبخیز، اهمیت زیادی دارد. در این پژوهش یکی از زیرحوضه‌های آبخیز رودخانه ارومیه (نازلوچای) واقع در شمال غرب ایران با مساحت 75/948 کیلومترمربع با محاسبه و آنالیز مورفومتری و استفاده از فنون سیستم اطلاعات جغرافیایی مورد بررسی قرارگرفته است. برای استخراج آبراهه‌های منطقه و بررسی حوضه آبخیز از نظر مورفومتری از مدل رقومی ارتفاع (DEM) 30 متر استفاده شد. پارامترهای مورفومتری بررسی شده در این مقاله شامل تعداد آبراهه‌ها (Nu)، رتبه آبراهه (U)، مجموع طول آبراهه (L)، ضریب بیفرکاسیون (Rb)، پستی و بلندی (Bb)، چگالی زهکشی (Dd)، فراوانی آبراهه (Fs)، فاکتور شکل (Rf)، ضریب گردی (Rc) و ضریب مستطیل معادل (Re) میباشد. نتایج نشان داد که با توجه به تعداد آبراهه‌ها (489 آبراهه)، وجود آبراهه‌های درجه اول، دوم و سوم، زیاد بودن طول آبراهه‌ها، بالا بودن نسبت طول آبراهه‌ها نسبت به مساحت حوضه، ضریب رلیف بالا که نشان دهنده وجود ارتفاعات و شیب زیاد، منطقه فرسایش پذیر بوده و نیاز به مدیریت بیشتر دارد. همچنین مطالعات لندفرم در منطقه مورد مطالعه نشان داد که به کمک ویژگی‌های مورفومتری می‌توان میزان حساسیت لندفرم‌ها به فرسایش را در منطقه مشخص نمود. به طوری که بعد از تهیه نقشه لندفرم‌ها با استفاده از شاخص موقعیت توپوگرافی (TPI)، و در نظرگرفتن مناطق حساس به فرسایش از طریق ویژگی‌های مورفومتری، لندفرم‌های حساس به فرسایش در منطقه مورد مطالعه مشخص شد. به طوریکه افزایش تعداد آبراهه‌ها و طول آن در حوضه آبخیز نشان دهنده افزایش فرسایش است. با مقایسه نقشه لندفرم‌ها و نقشه آبراهه‌های منطقه مورد مطالعه مشخص شد که لندفرم‌های کلاس 4 (دره‌های U شکل) و لندفرم‌های کلاس 3 (زهکش‌های مرتفع) دارای بیشترین فرسایش‌پذیری هستند. نتایج نشان داد که با افزایش میزان چگالی زهکشی میزان فرسایش‌پذیری افزایش می‌یابد که در لندفرم‌های کلاس 4 (دره‌های u شکل) و کلاس 6 بیشترین میزان فرسایش‌پذیری با توجه به بالا بودن چگالی زهکشی دیده شد.
الهام قاسمی فر؛ سمیه ناصرپور
چکیده
پایداری دوره امواج سرد (گرم) با به همراه داشتن روزهای حدی بسیار سرد (گرم)، اثرات زیان باری بر تمامی جنبه‌های زندگی از جمله کشاورزیو اکولوژی دارند.یک موج گرما (سرما) یک دوره گرم (سرد) است که از چند روز تا چند هفته به طول می‌انجامد که به ترتیب با رطوبت بالا وبادهای سرد شدیدهمراه است و با آستانه‌های متفاوتی قابل تعیین است. در این مطالعه ...
بیشتر
پایداری دوره امواج سرد (گرم) با به همراه داشتن روزهای حدی بسیار سرد (گرم)، اثرات زیان باری بر تمامی جنبه‌های زندگی از جمله کشاورزیو اکولوژی دارند.یک موج گرما (سرما) یک دوره گرم (سرد) است که از چند روز تا چند هفته به طول می‌انجامد که به ترتیب با رطوبت بالا وبادهای سرد شدیدهمراه است و با آستانه‌های متفاوتی قابل تعیین است. در این مطالعه برای شناسایی رخدادهای حدی سرد (گرم) در سواحل جنوبی دریای خزر با استفاده از دادههای دمای حداقل و حداکثر پنج ایستگاه دارای کامل‌ترین آمار طی دوره مطالعاتی 2010-1961، امواج سرد با صدک 02/0 ام و امواج گرم با صدک98/0 ام شناسایی شد و در ادامه چند موج سرد و گرم که شدت بالایی داشتند انتخاب و نقشه‌های مرکب (فشار سطح دریا و تراز 500 هکتوپاسکال) فراگیر آن با استفاده از نرم افزار Grads ترسیم و تحلیل شد. نتایج نشان داد روند تغییرات دما برای دمای حداقل مثبت بوده و برای دمای حداکثر در بیشتر ایستگاه‌ها با کاهش همراه بوده است. در سال‌های 1963، 1964، 1969، 1972، 1973، 1989، 1991و سال 2008 موج‌های سرد به حداکثر فراوانی خود در هر 5 ایستگاه رسیده و تداوم آنها در سال‌های 1972 و 1964 بسیار بالا بوده است. در سال‌های 1962، 1966، 1980، 1983، 2000 ،2009 و2010 موج‌های گرم حداکثر فراوانی را داشته‌اند و پایداری آنها (تعداد روز) در سال‌های 1966و 1971 نسبت به دیگر سال‌های مورد مطالعه بیشتر بوده است. ایستگاه رامسر برای امواج سرد و همچنین گرم بالاترین فراوانی را داشته است. ایستگاه گرگان کمترین فراوانی موج گرم و ایستگاههای انزلی و رشت کمترین فراوانی موج سرد را ثبت نموده‌اند. سه مرکز پرفشار اروپای شرقی، سیبری، پرفشار کوه‌های آلپ وکم فشار اورال با مرکزیت روی جلگه سیبری غربی موج‌های سرد حدی را رقم زده‌اند. مرکز فشار کم عربستان، پاکستان و خلیج فارس در مواقع حدی خود ایجاد کننده اصلی موج گرم ناحیه مورد مطالعه بوده است.
حسین محمدی؛ قاسم عزیزی؛ فرامرز خوش اخلاق؛ مهدی خزایی
چکیده
برآورد دقیق و به موقع تبخیر و تعرق تأثیری بسزا و حیاتی در برنامه ریزی منابع آب و کشاورزی دارد. در این پژوهش، به برآورد میزان تبخیر و تعرق گیاه نیشکر در استان خوزستان پرداخته شده و داده های مورد استفاده شامل دمای هوا، رطوبت نسبی، سرعت باد و ساعات آفتابی از بدو تأسیس ایستگاه های سینوپتیک تا سال 2014 بوده است. بدین منظور در ابتدا مقادیر تبخیر ...
بیشتر
برآورد دقیق و به موقع تبخیر و تعرق تأثیری بسزا و حیاتی در برنامه ریزی منابع آب و کشاورزی دارد. در این پژوهش، به برآورد میزان تبخیر و تعرق گیاه نیشکر در استان خوزستان پرداخته شده و داده های مورد استفاده شامل دمای هوا، رطوبت نسبی، سرعت باد و ساعات آفتابی از بدو تأسیس ایستگاه های سینوپتیک تا سال 2014 بوده است. بدین منظور در ابتدا مقادیر تبخیر و تعرق گیاه مرجع با استفاده از روش استاندارد فائو پنمن مانتیث محاسبه و سپس با استفاده از ضرایب گیاهی موجود، مقدار تبخیر و تعرق گیاه نیشکر در مراحل مختلف رشد برآورد شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که در استان خوزستان متوسط تبخیر و تعرق گیاه نیشکر در مراحل اولیه رشد در ماه ژوئن 3/35 میلی متر در روز، در مراحل میانی رشد 10/46میلی متر و در مراحل پایانی رشد ۶/26 میلیمتر در روز بوده است. مقدار این پارامتر در ماه ژوئیه در مراحل اولیه رشد 3/59 میلی متر، در مراحل میانی 23/11 میلیمتر و در مراحل پایانی رشد به میزان 74/6 میلیمتر در روز برآورد شده است. در نهایت مقدار تبخیر و تعرق گیاه نیشکر در ماه اوت در مراحل اولیه رشد 56/3 میلی متر در روز، در مراحل میانی رشد ۱1/۱2 میلی متر و در مراحل پایانی رشد 67/6 میلی متر در روز برآورد شده است. بیشینه تبخیر و تعرق روزانه و ماهانه در ماه ژوئیه و کمینه آن در ماه ژوئن اتفاق افتاده است. همچنین بیشترین میزان نوسانات روزانه و ماهانه تبخیر و تعرق گیاه نیشکر در مراحل میانی رشد و کمترین آن در مراحل اولیه رشد اتفاق می افتد.
مصطفی محمدی ده چشمه؛ هادی علیزاده
چکیده
امنیت یکی از ارکان اساسی دستیابی به یک جامعه سالم و داشتن شهرهای پایدار میباشد. در این راستا هدف از مطالعه حاضر ارزیابی مؤلفه‌های امنیت شهری بر پایه رویکرد ساختار گرا از نگاه شهروندان در شهر ارومیه میباشد. این پژوهش با رویکردی کاربردی و به شیوه «توصیفی- تحلیلی» انجام شده که با استفاده از روش پیمایشی با ابزار پرسشنامه امنیت ...
بیشتر
امنیت یکی از ارکان اساسی دستیابی به یک جامعه سالم و داشتن شهرهای پایدار میباشد. در این راستا هدف از مطالعه حاضر ارزیابی مؤلفه‌های امنیت شهری بر پایه رویکرد ساختار گرا از نگاه شهروندان در شهر ارومیه میباشد. این پژوهش با رویکردی کاربردی و به شیوه «توصیفی- تحلیلی» انجام شده که با استفاده از روش پیمایشی با ابزار پرسشنامه امنیت در فضاهای شهری را در قالب نظریه ساختاری در سه بعد بنیادی، دینامیک و ایمنی در شهر ارومیه مورد تحلیل قرار داده است. جامعه نمونه پژوهش 322 نفر از شهروندان شهر ارومیه می‌باشند که براساس فرمول عمومی کوکران به صورت تصادفی ساده انتخاب و مورد پرسش قرار گرفته‌اند. میزان پایایی سازه‌های پژوهش 73 درصد و میزان روایی آن به میزان 71 درصد ارزیابی شد. جهت تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش و متناسب با اهداف پژوهش از آزمون‌های همبستگی، آزمون T و تحلیل تشخیص در قالب نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد اولاً ارزیابی ارتباط بین مؤلفه‌های تبیین کننده امنیت از دیدگاه ساختارگرایی در شهر ارومیه حاکی از آن است که این مؤلفه‌ها دارای همبستگی درونی بالایی برای تبیین مقوله امنیت در شهر ارومیه می‌باشند. ثانیاً ارزیابی اولویت مؤلفه‌های امنیت از دیدگاه ساختاری برای بسترسازی و تبیین امنیت در فضاهای شهری در ارومیه بیان گر اولویت مؤلفه بنیادی در امنیت شهری با توجه به اختلاف از میانگین مبنای پایین 0858/0 به نسبت مؤلفه دینامیکی با 3575/0 اختلاف از میانگین و مؤلفه ایمنی با 3982/0 اختلاف از میانگین مبنا میباشد و ثالثاً پیش‌بینی فرایند تحقق امنیت شهری در شهر ارومیه از طریق مؤلفه‌های منتخب نشان می‌دهد که مؤلفه ایمنی با میزان لامبدای 201/0 و میزان پیش‌بینی کلی 502/0 دارای پیش‌بینی قوی‌تر و بهتری به نسبت سایر مؤلفه‌ها برای تحقق امنیت در فضاهای شهری ارومیه میباشد.
مرضیه مکرم؛ سعید نگهبان
چکیده
افزایش جمعیت، کاهش منابع آب، کاهش منابع غذایی، خشکسالی و آلودگی آب و خاک در بسیاری از مناطق کره زمین منجر به مشکلات فراوانی شده است. با توجه به اهمیت کیفیت آب زیر زمینی و خاک در حوضه‌های آبخیز مختلف از جمله شمال غرب استان فارس، هدف این مطالعه بررسی کیفیت آب و خاک از نظر هدایت الکتریکی (شوری)برای کشت گیاه گندم با استفاده از روش فازی و ...
بیشتر
افزایش جمعیت، کاهش منابع آب، کاهش منابع غذایی، خشکسالی و آلودگی آب و خاک در بسیاری از مناطق کره زمین منجر به مشکلات فراوانی شده است. با توجه به اهمیت کیفیت آب زیر زمینی و خاک در حوضه‌های آبخیز مختلف از جمله شمال غرب استان فارس، هدف این مطالعه بررسی کیفیت آب و خاک از نظر هدایت الکتریکی (شوری)برای کشت گیاه گندم با استفاده از روش فازی و مقایسه آن با لندفرم‌ها در محیط GIS میباشد. برای 40 نقطه نمونه آب (چاه) و 70 نمونه خاک (پروفیل در 100 سانتی متر اولیه خاک) با استفاده از روش میانگین عکس فاصله (IDW)نقشه پهنه بندی آب و خاک تهیه شد. سپس به منظور همگن کردن میزان شوری آب و خاک و بررسی ارتباط آنها با لندفرم‌های منطقه مورد مطالعه، قوانین فازی و استفاده از استانداردهای کیفیت آب و خاک به کار گرفته شد. در روش فازی مقادیر شوری بین 0 و 1 قرار گرفتند. نتایج حاصل از نقشه فازی شوری خاک منطقه نشان داد که 31/24 درصد از منطقه در کلاس ضعیف (نامناسب)، 78/11 درصد در کلاس متوسط، 74/25 درصد در کلاس خوب و 16/38 درصد از منطقه در کلاس خیلی خوب قرار گرفته اند. درحالیکه برای شوری آب مشخص شد که 6/36 درصد در کلاس متوسط، 69/31 درصد در کلاس خوب و 65/31 درصد از منطقه در کلاس خیلی خوب قرار گرفته اند. در پایان ارتباط بین نقشه لندفرم و نقشه شوری آب و خاک منطقه مورد مطالعه تعیین شد. نتایج نشان داد که حداقل شوری خاک و آب در دشت‌ها واقع شده است. در مطالعه حاضر جنس سازندهای منطقه و عدم شوری آنها در دشت‌ها باعث شده که این مناطق از شوری کمتری نسبت به سایر قسمت‌ها برخوردار باشند. در نتیجه برای مناطقی که از نظر زمین شناسی و پستی و بلندی مشابه منطقه مورد مطالعه هستند، بدون نمونه برداری و تجزیه و تحلیل در آزمایشگاه می‌توان مشخص نمود که مناطق واقع در ارتفاعات کمتر (دشت ها) دارای شوری کم می‌باشند. در واقع به کمک نقشه‌های زمین شناسی (جنس سازند) و نقشه‌های لندفرم (پستی و بلندی ها) می‌توان میزان شوری را تخمین زد.
حسین عساکره؛ حسن شادمان
چکیده
روزهای گرم از حالت‌های فرین دمایی و یکی از پدیدههای مهم اقلیمی به شمار می‌آید. تغییرات بلندمدت (روند) این پدیده از پیامدها و نیز شواهد تغییرات دمایی – اقلیمی است. همچنین این روزها می‌‌توانند زیست‌‌بوم‌‌ها و زندگی انسانی را متأثر سازند.از این رو شناخت رفتار روزهای گرم میتواند راهگشای بسیاری از مباحث باشد.در این پژوهش تلاش ...
بیشتر
روزهای گرم از حالت‌های فرین دمایی و یکی از پدیدههای مهم اقلیمی به شمار می‌آید. تغییرات بلندمدت (روند) این پدیده از پیامدها و نیز شواهد تغییرات دمایی – اقلیمی است. همچنین این روزها می‌‌توانند زیست‌‌بوم‌‌ها و زندگی انسانی را متأثر سازند.از این رو شناخت رفتار روزهای گرم میتواند راهگشای بسیاری از مباحث باشد.در این پژوهش تلاش شده است با استفاده از دادههای شبکه‌‌ای میانگین دمای بیشینه کشور از سال1340 تا 1386 و به‌کارگیری روشهای آماری، روند بلندمدت شمار روزهای گرم ایران بررسی شود. بدین منظور نمایۀ روز گرم بر اساس صدک نود برای هر یاخته از شبکۀ مورد بررسی و در هر روز سال برآورد گردید. به این ترتیب برای هر یاخته در هر روز یک آستانه‌‌ی رخداد گرما به دست آمد. سپس روزهایی که دمای آنها برابر یا بیش تر از این آستانه بود، روز گرم محسوب شدند. میانگین شمار روزهای گرم در کشور 39 روز است. ماههای فصل سرد و نیز فروردین دارای بیشترین فراوانی میانگین روزهای گرم هستند. فراوانی روزهای گرم روندی افزایشی دارد. شمارِ روزهای گرمِ حدودِ نیمی از گستره کشور روند مثبت داشته است. همچنین میانگین دمای روزهای گرم نیز بررسی شده است. در بیش از نیمی از گسترۀ کشور روندِ میانگینِ دمایِ روزهای گرم، مثبت و در حدود یک سوم از کشور، این روند منفی بوده است. رویدادهای دمایی روزهای گرم ایران دارای یک چرخه 4-3 ساله میباشد. برای واکاوی روند در دادهها از رگرسیون خطی با روش کمترین مربعات خطا استفاده شد. برای برسی وجود نوسان‌‌های معنی‌‌دار در دادهها نیز روش تحلیل طیفی به کار گرفته شد.
یعقوب ابدالی؛ احمد پوراحمد؛ میلاد امینی؛ اسحاق خندان
چکیده
مدیریت بلایای طبیعی نیازمند شناخت ماهیت، ارزیابی های دقیق، برنامه ریزی و سپس ارائه راهکار مناسب است. امروزه اکثر برنامه ریزی های صورت گرفته در زمینۀ مدیریت زلزله به بازۀ زمانی حین و بعد از وقوع بحران محدود شده است و کمتر به برنامه ریزی های پیش از وقوع زلزله توجه می شود. از میان برنامه های کاهش مخاطرات می ...
بیشتر
مدیریت بلایای طبیعی نیازمند شناخت ماهیت، ارزیابی های دقیق، برنامه ریزی و سپس ارائه راهکار مناسب است. امروزه اکثر برنامه ریزی های صورت گرفته در زمینۀ مدیریت زلزله به بازۀ زمانی حین و بعد از وقوع بحران محدود شده است و کمتر به برنامه ریزی های پیش از وقوع زلزله توجه می شود. از میان برنامه های کاهش مخاطرات می توان تاب آوری را برنامه ای دقیق تر و موفق تر به دلیل توجه آن به ابعاد اجتماعی، نهادی، اقتصادی و کالبدی یک شهر دانست. هدف این مقاله اولویت بندی و بررسی تاب آوری شهر نورآباد و مسکن مهر نورآباد است. برای رسیدن به این هدف، از تکنیک ترکیبی AHP-VIKOR استفاده شده است. روش تحقیق این مقاله توصیفی- تحلیلی و ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسشنامه است. در این پژوهش با بهره گیری از تکنیک وایکور، نظر ساکنان شهر نورآباد و مسکن مهر نورآباد برای تعیین ارزش و اهمیت معیارها، با هم ترکیب شده و با استفاده از روشAHP وزن نهایی معیارها با اعمال وزن حاصل در میزان معیارها محاسبه شده است. با اعمال وزن حاصل در میزان اولیه ی معیارها و تلفیق شاخص های وزنی، شهر نورآباد و مسکن مهر از لحاظ تاب آوری اولویت بندی شده اند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که شهر نورآباد بر اساس شاخص های مربوط به 763/0 = S و 49/0= R و 966/0= Q بالاترین سطح تاب آوری و مسکن مهر نورآباد 666/0= S و 272/0= R و 626/0= Q پایین ترین سطح تاب آوری را داشته اند. با توجه به شاخص Q شهر نورآباد (اجتماعات از پیش ایجاد شده) در ابعاد اجتماعی، نهادی، اقتصادی و کالبدی در زمینه تاب آوری در برابر مخاطرات طبیعی (زلزله) نسبت به مسکن مهر نورآباد (اجتماعات برنامه ریزی شده) در وضعیت مطلوب تری قرار دارد.
سونیا مهری؛ خدیجه حاجی؛ وریا علیزاده؛ رئوف مصطفی‌زاده
چکیده
خشکسالی به‌عنوان کمبود طبیعی بارش در طی دوره‌ای از زمان است که یک بحران مخاطره‌آمیز برای محیط‌زیست و حیات گونه‌هایزیستی محسوب می‌شود. بنابراین در زمان وقوع بحران خشکسالی، عدم وجود فرصت و منابع کافی موجب صدمات جدی می‌گردد. مدیریت بحران در برگیرنده مجموعه‌ای از اقدامات واکنشی میباشد که میتواند موجب کاهش با تعدیل اثرات خشکسالی‌ها ...
بیشتر
خشکسالی به‌عنوان کمبود طبیعی بارش در طی دوره‌ای از زمان است که یک بحران مخاطره‌آمیز برای محیط‌زیست و حیات گونه‌هایزیستی محسوب می‌شود. بنابراین در زمان وقوع بحران خشکسالی، عدم وجود فرصت و منابع کافی موجب صدمات جدی می‌گردد. مدیریت بحران در برگیرنده مجموعه‌ای از اقدامات واکنشی میباشد که میتواند موجب کاهش با تعدیل اثرات خشکسالی‌ها گردد. لذا تحلیل نمایه‌های اندازه‌گیری خشکسالی برای پیش‌بینی و ارزیابی مکانی و زمانی این پدیده به‌منظورمدیریت آن ضروری به نظر می‌رسد. در این پژوهش، وضعیت خشکسالی و تحلیل زمانی و مکانی آن در ایستگاههای استان کردستان با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده (SPI)، توسط نرم‌افزار DrinC درمقیاس‌های زمانی 3، 6 و 12 ماهه انجام شده است. براساس حداکثر طول دوره‌ی آماری موجود، آمار سال‌های 2000 تا 2014 در 9 ایستگاه هواشناسی استان کردستان برای تحلیل‌ها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل ازبررسی شدت خشکسالی طی دوره مورد مطالعه نشان داد در سراسر استان کردستان در بین هر سه مقیاس زمانی شدیدترین خشکسالی مربوط به ایستگاه دهگلان در سال 2006- 2005 اتفاق افتاده است. همچنین طولانی‌ترین دوره خشکسالی(بسیارشدید) دوره 17 ماهه مربوط به ایستگاه قروه میباشد. نتایج تحقیق تغییرات وقوع خشکسالی با درجات متفاوت را در مقیاس‌های مختلف زمانی و مکانی در منطقه مورد مطالعه مورد تائید قرار می‌دهد. همچنین بر اساس نتایج، ایستگاه دهگلان اولویت اول را از نظر شدت خشکسالی در بین ایستگاه‌ها و ظفرآباد (دیواندره) آخرین اولویت را دارد.در نتیجه پیش‌بینی و مدیریت بحران خشکسالی میتواند یکی از اقدامات مؤثر در کاهش خسارات این پدیده اقلیمی خصوصاً در مناطق حساس باشد.
محمد رضایی؛ الهام قاسمی فر؛ چنور محمدی
چکیده
الگوهای جوّی بر تغییرات پوشش گیاهی مؤثرند. اندکی تغییر در عناصر اقلیمی منجر به واکنش سریع گیاه و تغییر در رشد آن می‌شود. هدف این مطالعه تحلیل ارتباط پوشش گیاهی ماه می (انبوه‌ترین ماه به لحاظ پوشش گیاهی) در ایران با الگوی پیوند از دور نوسان اطلس شمالی طی ماههای ژانویه تا می است. بدین منظور از دادههای مقادیر پوشش گیاهی نرمال شده سنجنده ...
بیشتر
الگوهای جوّی بر تغییرات پوشش گیاهی مؤثرند. اندکی تغییر در عناصر اقلیمی منجر به واکنش سریع گیاه و تغییر در رشد آن می‌شود. هدف این مطالعه تحلیل ارتباط پوشش گیاهی ماه می (انبوه‌ترین ماه به لحاظ پوشش گیاهی) در ایران با الگوی پیوند از دور نوسان اطلس شمالی طی ماههای ژانویه تا می است. بدین منظور از دادههای مقادیر پوشش گیاهی نرمال شده سنجنده مودیس، طی دوره 2001 تا 2014 استفاده شده است. ابتدا ناحیه‌ای از ایران که دارای متوسط NDVIبالاتر از 2/0 بود، به‌عنوان ناحیه دارای پوشش گیاهی جدا گردید. سپس با توجه به شدت و ضعف مقادیرNDVI و به منظور سنجش میزان حساسیت هر طبقه با الگوی پیوند از دور نوسان اطلس شمالی به سه طبقه با پوشش گیاهی تنک، متوسط و انبوه تقسیم گردید. نتایج نشان داد در طبقات ذکر شده، پراکندگی مقادیر همبستگی مثبت و منفی از الگوی مکانی خاصی پیروی نمی‌کند. به منظور ارزیابی بهتر نتایج در هر کدام از نواحی، نقاط با بیشترین و کمترین ضریب همبستگی هر طبقه انتخاب گردید. بالاترین ارتباط معکوس مقادیر ضریب همبستگی در ناحیه تنک مشاهده گردید که حاکی از حساسیت بالای پوشش گیاهی منطقه تنک به الگوهای جوّی میباشد. کاربری اراضی نقاط انتخاب شده نشان می‌دهد در بیشتر موارد، مناطق با همبستگی منفی و مثبت به ترتیب مربوط به زمین‌های با پوشش علفزار (پوشش طبیعی) و زمین‌های زراعی (پوشش انسان ساخت) است. از آنجا که در فازهای منفی الگوی نوسان اطلس شمالی وضعیت پوشش گیاهی انبوه‌تر از فازهای مثبت الگوی نوسان اطلس شمالی است و با توجه به بالاترین ضریب تعیین به‌دست‌آمده (77/0، در ماه فوریه واقع در استان آذربایجان شرقی)، می‌توان با استفاده از وضعیت نوسان اطلس شمالی در ماههای زمستان مقادیر پوشش گیاهی ماه می را برای نقاط شاخص واقع در استان‌های شمال‌غرب و غرب تخمین زد.
مریم ارجمند؛ علیرضا راشکی؛ حسین سرگزی
چکیده
منطقه جازموریان واقع در جنوب شرقی ایران- بین دو استان کرمان و سیستان و بلوچستان ایران، هم‌اکنون به دلیل خشکسالی و سدسازی‌های متعدد، کاملاً خشک و تبدیل به بیابان شده است. این منطقه یکی از مناطق کلیدی تولید گردوغبار کشور است، اما تاکنون مطالعات محدودی در این منطقه بخصوص در زمینه گردوغبار صورت گرفته است. به‌منظور بررسی گردوغبار در ...
بیشتر
منطقه جازموریان واقع در جنوب شرقی ایران- بین دو استان کرمان و سیستان و بلوچستان ایران، هم‌اکنون به دلیل خشکسالی و سدسازی‌های متعدد، کاملاً خشک و تبدیل به بیابان شده است. این منطقه یکی از مناطق کلیدی تولید گردوغبار کشور است، اما تاکنون مطالعات محدودی در این منطقه بخصوص در زمینه گردوغبار صورت گرفته است. به‌منظور بررسی گردوغبار در این منطقه از دادههای ماهواره‌ای شامل شاخص گردوغبار AAI بدست آمده از سنجنده‌هایTOMS_N7 (1978-1993) ، EP (1996-2005)TOMS_ و OMI (2005-2014) و شاخص عمق نوری گردوغبار AODحاصل سنجنده‌های MISR (2000- 2013) و MODIS (2000-2014) استفاده گردید. نمودار تغییرات زمانی شاخص‌ها در منطقه جازموریان و نقشه‌های پهنه‌بندی رخدادهای گردوغبار برای جنوب شرق ایران تهیه شد. چند نقطه در جنوب شرق ایران به عنوان کانون تولید گردوغبار؛ شامل: زابل، منطقه‌ای در پاکستان نزدیک به مرز ایران، سواحل مکران (خلیج گواتر) و منطقه جازموریان شناسایی گردید. با توجه به تغییرات سالانه شاخص‌ها می‌توان چندین سال یا دوره را به‌عنوان دوره‌های اوج طوفان گردوغبار در منطقه شناسایی کرد، 1363 (شروع رخداد طوفان‌های گردوغبار)، 1370، 1382-1383، 1387 و1391. به‌طور کلی روند صعودی در مقادیر شاخص‌ها را می‌توان در نتیجه ساخت سدهای متعدد بر سر راه رودهای تغذیه کننده جازموریان و در‌نتیجه خشک‌شدن تدریجی آن دانست و افزایش‌های ناگهانی در مقادیر میتواند در نتیجه وقوع خشکسالی‌ها باشد.عمده وقایع گردوغبار در منطقه جازموریان در دو فصل بهار و تابستان اتفاق می‌افتد و به‌ترتیب در فصل زمستان و پاییز از شدت آن کاسته می‌شود. بنابراین فعالیت گردوغبار در چهار ماه می، ژوئن، ژولای و آگوست شدید و در چهار ماه نوامبر، دسامبر، ژانویه و فوریه ضعیف تر از سایر ماه‌ها میباشد.
محمود احمدی؛ حسن لشکری؛ قاسم کیخسروی؛ مجید آزادی
چکیده
این تحقیق به منظور شبیه‌سازی بارش و دما با مدل دینامیکی RegCM4 وLARSدر دو حالت با و بدون به‌کارگیری تکنیک پسپردازش آماری برونداد مستقیم مدل در شمال‌شرق ایران (خراسان بزرگ) ودوره آماری 2011-1987 در مقطع زمانی سالانه انجام شده است.بر اساس نتایج حاصله، در مدل LARS در منطقه مورد مطالعه، در دوره راستی‌آزمایی 2013-2007 میانگین اریبی بارش سالانه ...
بیشتر
این تحقیق به منظور شبیه‌سازی بارش و دما با مدل دینامیکی RegCM4 وLARSدر دو حالت با و بدون به‌کارگیری تکنیک پسپردازش آماری برونداد مستقیم مدل در شمال‌شرق ایران (خراسان بزرگ) ودوره آماری 2011-1987 در مقطع زمانی سالانه انجام شده است.بر اساس نتایج حاصله، در مدل LARS در منطقه مورد مطالعه، در دوره راستی‌آزمایی 2013-2007 میانگین اریبی بارش سالانه خام مدل برابر 63/53 میلیمتر و پس پردازش شده 25/11- میباشد. بطور خلاصه در مقیاس زمانی سالانه در 84 درصد ایستگاههای مطالعاتی انجام پسپردازش مؤثر واقع شده و میزان خطای اریبی را در بیشتر ایستگاه ها، بشدت کاسته است. بر اساس نتایج حاصله از مدل RegCM4، در دوره راستی‌آزمایی 2011-2006 میانگین اریبی بارش سالانه خام مدل RegCM4 برابر 3/85 میلیمتر و پس پردازش شده 04/61 محاسبه شده است.لذا مقادیر خطا در بیشتر ایستگاه‌ها قبل و بعد از پردازش بسیار بالا و نتایج مدل قابل قبول نیست. بطور خلاصه در مقیاس زمانی سالانه در 75 درصد ایستگاههای مطالعاتی انجام پسپردازش مؤثر واقع شده است. بنابراین قدر مطلق خطای اریبیپس پردازش متوسط بارش سالانه مدل LARS برابر با 6/13 و مدل RegCM4 برابر با 61 میباشد. میانگین اریبی دمای سالانه خام مدل LARS برابر 096/0 درجه سانتیگراد و پس پردازش شده 432/0- است. این در عمل بزرگتر از اریبی بدون پس پردازش شده است، لذا عمل پس پردازش در تمامی ایستگاه‌ها مؤثر واقع نشده و فقط در 46 درصد ایستگاه‌ها خوب تعریف می‌شود.شبیه سازی دادههای دمای دومتری در ایستگاههای هواشناسی با استفاده از مدل RegCM4 و نیز اعمال MA کارایی بالایی را نشان داد. میانگین اریبی دمای سالانه خام مدل RegCM4 برابر 78/2- درجه سانتیگراد بود که پس از اعمال پسپردازش به 05/0- کاهش یافت. در تمامی ایستگاه‌ها دمای سالانه مدل شده با دادههای مشاهداتی کمتر از 1/0 درجه سانتیگراد اختلاف دارد. بنابراین در شبیه سازی دادههای بارش سالانه مدل LARS تا حتی بهتر از مدل RegCM4 جوابگو میباشد. و در شبیه سازی دادههای دمای سالانه مدل دینامیکی RegCM4، واقعیت خیلی بهتری از منطقه نسبت به مدل آماری LARS ، از خود نشان می‌دهد.
مصطفی خبازی؛ علی مهرابی؛ جواد اعرابی
چکیده
مدل‌های رقومی ارتفاعی برای بسیاری از اهداف، مهم بوده و در بسیاری از کاربردها و مطالعات جزء الزامات اولیه می‌باشند. هدف این مقاله بررسی میزان دقت و صحت مدل‌های رقومی ارتفاعی حاصل از تصاویر ماهواره ASTER و دادههایSRTM با ابعاد پیکسل 30 و 90 متر و همچنین مدل رقومی ارتفاعی به دست آمده از نقشه‌های توپوگرافی 1:25000 با مشاهدات دقیق زمینی (DGPS) در ...
بیشتر
مدل‌های رقومی ارتفاعی برای بسیاری از اهداف، مهم بوده و در بسیاری از کاربردها و مطالعات جزء الزامات اولیه می‌باشند. هدف این مقاله بررسی میزان دقت و صحت مدل‌های رقومی ارتفاعی حاصل از تصاویر ماهواره ASTER و دادههایSRTM با ابعاد پیکسل 30 و 90 متر و همچنین مدل رقومی ارتفاعی به دست آمده از نقشه‌های توپوگرافی 1:25000 با مشاهدات دقیق زمینی (DGPS) در لندفرم‌های مختلف شامل دشت، تپه‌ماهور و کوهستان میباشد. میزان انطباق این دادهها با استفاده از تحلیل همبستگی پیرسون آزمون شد. دقت و صحت مدل‌های رقومی ارتفاعی مختلف مورد بررسی با استفاده ازRMSE، خطای میانگین و انحراف استاندارد بررسی شد. براساس نتایج ضریب تعیین رابطه دادههای زمینی با مدل‌های رقومی ارتفاعی بین 97 تا 99 بود. بیشترین انطباق مربوط به مدل رقومی مستخرج از دادههای توپوگرافی 1:25000 و مدل رقومی ASTER30 متر و کمترین انطباق مربوط به دادههای SRTM90 متر بود. در مجموع با دشوارتر شدن شرایط عرصه یعنی از دشت به کوهستان، انطباق مدل‌های رقومی ارتفاعی با دادههای زمینی برداشت شده کاهش می‌یافت. نتایج بررسی صحت و دقت مدل‌های رقومی نشان داد که کمترین خطا در وهله اول مربوط به مدل رقومی ارتفاعی استخراج شده از خطوط‌میزان نقشه 1:25000 (6/27=RMSE ) و پس از آن مدل رقومی ارتفاعی ASTER30 متر (7/43=RMSE ) است. همواره اندازه پیکسل 30 متر نتایج بهتری نسبت به پیکسل 90 متر داشته است. بر اساس معیار خطای میانگین، کمترین اریبی مربوط به ASTER30 متر (2 متر اریبی) و پس از آن مربوط به مدل رقومی 1:25000 (17/2) است. بیشترین اریبی مربوط به مدل‌های 30 و 90 متری استخراج شده از دادههای SRTM بود. نتایج خطای انحراف استاندارد منطبق بر نتایج RMSE بود که تأیید کننده بهتر بودن مدل‌های رقومی ارتفاعی مستخرج از دادههای توپوگرافی 1:25000 و ASTER30 متر بود.
عبدالرضا کاظمی نیا؛ صدیقه میمندی پاریزی
چکیده
نظر به اینکه صنعت گردشگری در برخی کشورها سومین اقتصاد پویا و درحال توسعه پس از صنایع نفت وخودرو محسوب م یشود وسازمان توسعه وهمکاری جهانی این صنعت را پس از بانکداری دومین بخش خدمات در تجارت معرفی نموده است، بنابراین برنامه ریزی برای پیشرفت این صنعت در هر منطقه جهت رونق اقتصادی آن از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. صنعت گردشگری و اطلاعات ...
بیشتر
نظر به اینکه صنعت گردشگری در برخی کشورها سومین اقتصاد پویا و درحال توسعه پس از صنایع نفت وخودرو محسوب م یشود وسازمان توسعه وهمکاری جهانی این صنعت را پس از بانکداری دومین بخش خدمات در تجارت معرفی نموده است، بنابراین برنامه ریزی برای پیشرفت این صنعت در هر منطقه جهت رونق اقتصادی آن از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. صنعت گردشگری و اطلاعات مکانی ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند و نیازمند به یک سیستم جهت جمع آوری، ذخیره سازی و تجزیه و تحلیل این اطلاعات هستند. به همین علت سیستم های اطلاعات مکانی نقش قابل توجهی در توسعه صنعت گردشگری و حفظ میراث فرهنگی دارد. این پژوهش به منظور دسترسی گسترد هتر، سری عتر، ارزا نتر و راهنمایی گردشگران به اطلاعات گردشگری و خدماتی شهر کرمان، به بررسی نقش GISواستفاده از محیط های وب مربوط به آن(Web GIS) پرداختهاست. ابتدا داده های گردشگری شهر کرمان که شامل خیابا نها، میادین، آثار باستانی، سینماها، پار ک ها، رستوران ها و غیره است تهیه و برداشت شد. سپس پایگاه داده های زمین مرجع (Geodatabase) درمحیطSQL Serverونرم‌افزارArcSDEطراحی گردید. بامشخص نمودن سطوح دسترسی هر کاربر واستفاده از نرم‌افزار ArcGIS Serverنقشه گردشگری شهر در محیطWeb GISباقابلیت کاربرد واطلاع رسانی مراکز تفریحی و گردشگری شهر کرمان برای گردشگران و مسافران تهیه گردید. در نقشه مذکور کاربران توانایی جستجوی هر مکان از شهر، پرسش و پاسخ (Query)وغیرهرادارند. همچنین در این پژوهش جهت استفاده از تحلیل های مربوط به شبکه معابر شهری مانند مشخص نمودن نزدیکترین مکان گردشگران به مقاصد مورد نظرشان، شبکه هندسی خیابان های شهر کرمان نیز طراحی گردیده است. در واقع در این پژوهش یک سیستم اطلاعات گردشگری برای شهرکرمان تهیه شده است.
بختیار فیضی زاده
چکیده
تحقیق حاضر نمونه‌ای از کاربرد تکنولوژی سنجش از دور در مدیریت منابع کشاورزی است. در این تحقیق با پردازش رقومی تصاویر ماهواره‌ای Aster خرداد ماه سال2016 نقشه‌های کاربری اراضی حاشیه شرقی دریاچه ارومیه استخراج شده است. در این ارتباط در مرحله پیش‌پردازش، تصحیحات هندسی شامل زمین مرجع کردن، تصحیحات ارتفاعی و تصحیحات اتمسفری برروی ...
بیشتر
تحقیق حاضر نمونه‌ای از کاربرد تکنولوژی سنجش از دور در مدیریت منابع کشاورزی است. در این تحقیق با پردازش رقومی تصاویر ماهواره‌ای Aster خرداد ماه سال2016 نقشه‌های کاربری اراضی حاشیه شرقی دریاچه ارومیه استخراج شده است. در این ارتباط در مرحله پیش‌پردازش، تصحیحات هندسی شامل زمین مرجع کردن، تصحیحات ارتفاعی و تصحیحات اتمسفری برروی تصاویر اعمال شد. در مرحله پردازش، پس از اعمال توابع آشکارسازی، متناسب با اهداف پژوهش طبقه‌بندی براساس الگوریتم‌های شیءگرا و پیکسل پایه برروی تصاویر انجام شد. برای این منظور از الگوریتم‌های حداکثر احتمال، متوازی السطوح و حداقل فاصله از میانگین تصاویر طبقه‌بندی استفاده شد. سپس، پردازش شیءگرای تصاویر ماهواره‌ای برروی تصاویر اعمال گردید. در این راستا، در ابتدا فرایند سگمنت‌سازی برروی تصاویر انجام شد و تصاویر متناسب با معیارهای همگنی، ضریب شکل و فشردگی مورد سگمنت‌سازی قرار گرفتند. طبقه‌بندی از نوع شیءگرا با استفاده از الگوریتم‌های طیفی و مکانی و روش نزدیکترین همسایگی در محیط نرم افزارeCognition طی مراحل مختلف پیاده شد.به منظور ارزیابی و مقایسه نتایج، ضرایب دقت کلی و کاپای طبقه‌بندی برای هر کدام از الگوریتم‌ها استخراج و مشخص شد که در میان روشهای پیکسل پایه، الگوریتم طبقه‌بندی حداکثر احتمال با ضریب کاپای86/0و دقت کلی 67/88 درصد در مقایسه با سایر روش‌ها، از دقت بالاتری برخوردار است. اما خود این الگوریتم نیز در مقایسه با روش شیءگرا از دقت کمتری برخوردار است، چرا که ضریب کاپای طبقه‌بندی حاصله معادل 93/0 و دقت کلی نیز معادل 20/94درصد برآورد گردید.
محمد رضا حافظ نیا؛ میثم میرزائی تبار
چکیده
منازعه اشاره به اختلاف و ناسازگاری در رویکردها، اهداف و اقدامات بازیگران در سطوح محلی، ملی، منطقه‌ای و جهانی دارد و دارای انواع مختلف است. منازعه مرزی و سرزمینی یکی از گونه‌های منازعه و از نوع منازعات بین‌المللی میان کشورها با همسایه یا همسایگان خود بر سر مالکیت و حاکمیت بر مناطق مرزی مشترک است. در میان ریشه‌های منازعه، نقش ارزش‌های ...
بیشتر
منازعه اشاره به اختلاف و ناسازگاری در رویکردها، اهداف و اقدامات بازیگران در سطوح محلی، ملی، منطقه‌ای و جهانی دارد و دارای انواع مختلف است. منازعه مرزی و سرزمینی یکی از گونه‌های منازعه و از نوع منازعات بین‌المللی میان کشورها با همسایه یا همسایگان خود بر سر مالکیت و حاکمیت بر مناطق مرزی مشترک است. در میان ریشه‌های منازعه، نقش ارزش‌های جغرافیایی برجسته‌‌تر است. قاره آفریقا از گذشته تاکنون، درگیر انواع منازعات بوده است که کانون آنها را می‌توان کمربند صفر تا 15 درجه شمالی این قاره دانست؛ منطقه‌ای که یکی از پر منازعه‌ترین مناطق جهان پس از جنگ سرد است. یکی از گونه‌های منازعات کمربند صفر تا 15 درجه شمالی آفریقا، منازعات مرزی و سرزمینی است. با توجه به اهمیت تحولات این منطقه و نقش‌آفرینی متقابل جغرافیا، سیاست و قدرت در منازعات مرزی و سرزمینی آن، ضرورت دارد تا ریشه‌های این منازعات در چارچوب ژئوپلیتیک شناسایی و تبیین شود. پژوهش حاضر از نوع بنیادی نظری است و در دسته تحقیقات «توصیفی – تحلیلی» قرار می‌گیرد. روش تحلیل اطلاعات، کیفی است و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای، در پی پاسخ به این سؤال است که از دید ژئوپلیتیک، ریشه‌ها و علل منازعات مرزی و سرزمینی کمربند صفر تا 15 درجه شمالی آفریقا کدامند؟ نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در وقوع منازعات مرزی و سرزمینی کمربند صفر تا 15 درجه شمالی آفریقا، 9 علت ریشه‌ای با ماهیت ژئوپلیتیکی مؤثر بوده که نتایج آن در قالب «نظریه ژئوپلیتیکی منازعات مرزی و سرزمینی» قابل تعمیم به منازعات مرزی و سرزمینی در سایر نقاط جهان است.
اطلاعات جغرافیایی
الهام فروتن
چکیده
در سال‌های اخیر، رشد جمعیت، افزایش سطح اراضی فاریاب و توسعه اقتصادی، موجب افزایش تقاضا برای آبهای زیرزمینی در سراسر جهان شده است. در نتیجه، شناسایی مناطق بالقوه ی دارای آب زیرزمینی و تعیین مناطق تغذیه آن با استفاده از فناوری‌های دقیق به‌منظور کاهش افت و همچنین برنامه‌ریزی و نظارت بر سیستم منابع آب زیرزمینی ضروری است. در این تحقیق ...
بیشتر
در سال‌های اخیر، رشد جمعیت، افزایش سطح اراضی فاریاب و توسعه اقتصادی، موجب افزایش تقاضا برای آبهای زیرزمینی در سراسر جهان شده است. در نتیجه، شناسایی مناطق بالقوه ی دارای آب زیرزمینی و تعیین مناطق تغذیه آن با استفاده از فناوری‌های دقیق به‌منظور کاهش افت و همچنین برنامه‌ریزی و نظارت بر سیستم منابع آب زیرزمینی ضروری است. در این تحقیق هدف آن است که روشهای عامل چندگانه تأثیرگذار و فازی برای تعیین پتانسیل آب زیرزمینی در بخشی از حوضه آبخیز کبار- فردو واقع در استان قم مورد مقایسه قرار گیرد. به‌این‌منظور، شش عامل شیب، بارندگی سالانه، فاصله از رودخانه، زمین‌شناسی، خاکشناسی و کاربری اراضی مد نظر قرار گرفتند و روشهای فازی و عامل چندگانه تأثیرگذار (MIF) با استفاده از آنها اجرا شده است. در روش عامل چندگانه تأثیرگذار عامل فاصله از آبراهه دارای کمترین وزن (8.33%) و عامل زمین‌شناسی دارای بیشترین وزن است (25%) و عوامل بارش، شیب، خاکشناسی، کاربری اراضی به‌ترتیب دارای وزن‌های 20.83 %، 16.67% ، 16.67% و 12.5% هستند. سپس نقشه پتانسیل آب زیرزمینی از طریق همپوشانی در ArcGIS تهیه شده و منطقه مورد مطالعه به چهار طبقه خیلی کم، کم، متوسط و زیاد طبقه‌بندی شده است که به ترتیب 5.16، 19.69 ، 32.06 و 43.09 درصد از مساحت منطقه را شامل می‌شود. در روش فازی نیز لایه‌های موضوعی بر اساس تابع خطی به فازی تبدیل شده و همپوشانی لایه‌ها با استفاده از تابع گاما صورت پذیرفته که در نقشه نهایی طبقات خیلی کم، کم، متوسط و زیاد 25.61، 18.02، 41.40 و14.97 درصد از منطقه را در برمی‌گیرند. به‌منظور ارزیابی مدل‌ها، از آمار نقاط مشاهداتی استفاده و در نهایت صحت مدل‌های عامل چندگانه تأثیرگذار و فازی به ترتیب 71.42 و 78.57 درصد محاسبه شده که به‌نظر می‌رسد مقادیر قابل قبولی هستند. نتایج این تحقیق میتواند برای اجرای طرح‌های تغذیه مصنوعی در راستای مدیریت پایدار منابع آب زیرزمینی منطقه مورد استفاده قرار گیرد.
عبداله سیف؛ مجید ناجی
دوره 13، شماره 51 ، آبان 1383، ، صفحه 46-51
چکیده
امروزه هزاران ماهواره با اهداف مختلف درفضاى اطراف درحال گردش به دورزمین مى باشند و هرکدام از این ماهواره ها بسته به هدفى که دنبال مى کنند درارتفاع خاصى قراردارند. ماهواره ها نقش بسیار مهمى درتحقیقات علمى و ارتباطات برعهده دارند. و شاید بتوان گفت این ماهواره ها هستند که این دهکده جهانى را تحقق بخشیده، بنابراین در تمدن ...
بیشتر
امروزه هزاران ماهواره با اهداف مختلف درفضاى اطراف درحال گردش به دورزمین مى باشند و هرکدام از این ماهواره ها بسته به هدفى که دنبال مى کنند درارتفاع خاصى قراردارند. ماهواره ها نقش بسیار مهمى درتحقیقات علمى و ارتباطات برعهده دارند. و شاید بتوان گفت این ماهواره ها هستند که این دهکده جهانى را تحقق بخشیده، بنابراین در تمدن کنونى نقش حساسى را برعهده دارند. برخلاف تصور ماهواره ها به دور از تأثیرات عوامل محیطى در فضاى اطراف خودشان نبوده و متأثراز عواملى همچون خورشید و فعالیت هاى خورشیدى و سایر تأثیرات اتمسفریند. از جمله آنها مى توان به دفع ماده تاجى خورشید، شراره هاى خورشیدى و... اشاره نمود. در این مقاله برآنیم که برخى از عوامل مولد بى نظمى در کار و عمر ماهواره ها را به اختصار شرح دهیم . از نقاط قوت مقاله مى توان به جدید بودن بیشتر مطالب اشاره نمود و از جمله اینکه بسیارى از این مطالب در دهه هاى اخیر کشف شده و ما نیز آنها را از جدیدترین سایت هاى اینترنتى و مقالات کسب نموده ایم .
مهدی مومنی
دوره 11، شماره 44 ، بهمن 1381، ، صفحه 46-49
چکیده
از گذشته دور خبرگانی در نواحی مختلف ایران وجود داشتند، که با توجه به شرایط جغرافیایی هر محل شیوه هایی را برای حفاظت و نگهداری از قنات ها به کار می بردند که بعضاً از کارآیی قابل توجهی برخوردار بودند. با احداث اولین چاه های عمیق که در سال 1328 ه.ق به وسیله آمریکایی ها و به منظور تأمین آب اردوگاه های خود حفر کردند، بدون توجه به تأثیر ...
بیشتر
از گذشته دور خبرگانی در نواحی مختلف ایران وجود داشتند، که با توجه به شرایط جغرافیایی هر محل شیوه هایی را برای حفاظت و نگهداری از قنات ها به کار می بردند که بعضاً از کارآیی قابل توجهی برخوردار بودند. با احداث اولین چاه های عمیق که در سال 1328 ه.ق به وسیله آمریکایی ها و به منظور تأمین آب اردوگاه های خود حفر کردند، بدون توجه به تأثیر منفی آنها روی قنات ها، تعداد قنات های دایر کاهش یافت، به طوری که از تعداد 62932 قناتهای دایر ایران، در حال حاضر تعداد 20967 رشته آن متروک شده اند. از تاریخچه حفر اولین قناتها در ایران اطلاع دقیقی در دست نیست ولی مگاستنس (Megasthenes) در سال 300 قبل از میلاد در سفری به ایران وجود قنات هایی را در بلوچستان گزارش کرده است. در این مقاله علل عمده بایر شدن قنات ها که مهمترین آنها عبارتند از: - حفر چاه های عمیق و نیمه عمیق - پایین رفتن سطح ایستایی آبهای زیرزمینی - بی توجهی دولت و مردم به اهمیت قنات ها مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان مقاله با روش میدانی از یک نمونه موردی موفق با استفاده از شیوه های سنتی و مدرن برای بهینه شدن و بهره برداری از قنات ها پرداخته شده است، شیوه سنتی ایجاد بندهایی در مسیل های اطراف مادر چاه و در مسیر قنات و کرت بندی زمین در امتداد شیب طبیعی و در امتداد مسیر قنات به منظور جلوگیری از جاری شدن آب باران و نفوذ آن به داخل زمین و افزایش آب دهی قنات می باشد و شیوه مدرن، انتقال آب با استفاده از موتور پمپ به فاصله 1000 متری و توزیع آن از طریق شبکه لوله کشی تا کنار مزرعه، که سه نتیجه اساسی از اجرای طرح حاصل شده است. - استفاده از کل حجم آب سفره زیرزمینی و افزایش 50% میزان آب دهی - استفاده از زمین های بال ادست مادر چاه قنات و به زیر کشت بردن حدود 100 هکتار زمین تازه - ایجاد شرایط تغذیه سفره با استفاده از روش پشته های خاکی، کرت بندی و درختکاری
