دره میرحیدر؛ بهادر غلامی؛ زهرا پیشگاهی فرد؛ قاسم عزیزی؛ امیرحسین رنجبریان
چکیده
بنیان و پایۀ فضاسازی، قلمروگستری، تحدید حدود و مرزبندی در دریاها بر اساس عوامل جغرافیایی (بویژه جغرافیای طبیعی) صورت میگیرد. در میان عوامل متعدد جغرافیای طبیعی، جزر و مد در تحدید حدود و قلمروسازی دریایی نقش بسیار تعیینکنندهای دارد. با این وجود، کشورهای جهان هرکدام از سطح مبنای مشخصی برای تعیین خط جزر خود بهره گرفته و این موضوع ...
بیشتر
بنیان و پایۀ فضاسازی، قلمروگستری، تحدید حدود و مرزبندی در دریاها بر اساس عوامل جغرافیایی (بویژه جغرافیای طبیعی) صورت میگیرد. در میان عوامل متعدد جغرافیای طبیعی، جزر و مد در تحدید حدود و قلمروسازی دریایی نقش بسیار تعیینکنندهای دارد. با این وجود، کشورهای جهان هرکدام از سطح مبنای مشخصی برای تعیین خط جزر خود بهره گرفته و این موضوع مسائل و چالشهایی را در قلمروسازی دریایی به همراه داشته است. در این زمینه تغییرات اقلیمی که به افزایش سطح دریاها منجر میشود، پدیدۀ مزبور را با تغییراتی مواجه خواهد ساخت. هدف پژوهش حاضر که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام یافته و از نرمافزار GIS و محاسبهگر ریاضی نقشه به نامRaster calculator برای ترسیم نقشههای مورد نیاز بهره گرفته شده، این است که ضمن بررسی نقش و اهمیت جزر و مد در تحدید حدود دریایی، تأثیرات افزایش سطح دریاها را بر آن و فرایند قلمروسازی دریایی، تحلیل و واکاوی کند. نتایج تحقیق نشان میدهد افزایش دو متری سطح دریا که در این تحقیق به آن توجه شده است، جزر و مد را در مناطقی که عقبنشینی ساحلی در آن صورت میگیرد، به شدت تحت تأثیر قرار خواهد داد، لذا با توجه به ترسیم خطوط مبدأ عادی بر اساس این عامل جغرافیایی، باید انتظار داشت در این مناطق، خطوط مذکور دچار عقبنشینی شوند؛ اما چنانچه نقاط پایۀ در نظر گرفته شده برای خطوط مبدأ مستقیم در اثر بالا آمدن سطح دریاها به میزان دو متر، غرق شوند، این خطوط نیز عقبنشینی خواهند کرد. این امر تا حدود زیادی به سطح مبنای در نظر گرفته شده برای ترسیم خطوط مبدأ، بستگی خواهد داشت. شایان ذکر است خط جزر ترسیم شده در نقشهها بویژه در مناطقی که تحدید حدود دریایی صورت گرفته، بیشتر از خط جزر واقعی قابل استناد است و به این ترتیب در آینده نقشه به عنوان مهمترین ابزار جغرافیایی، میتواند نقش ثباتسازی را ایفا کند.
مرتضی میری؛ قاسم عزیزی؛ حسین محمدی؛ مهدی پورهاشمی
چکیده
پژوهش پیشرو با هدف معرفی مدل همسانسازی دادههای زمینی و ارزیابی دقت دادههای این مدلدر مقابل دادههای اندازهگیری شده ایستگاههای همدیدی سطح کشور به انجام رسیده است. مدل همسانسازی دادههای زمینی بطور مشترک توسط مراکز ناسا و نوآ با هدف شبیهسازی دقیق متغیرهای جریان و شرایط چرخه آب و انرژی توسعه داده شد. پوشش جهانی، قدرت تفکیک ...
بیشتر
پژوهش پیشرو با هدف معرفی مدل همسانسازی دادههای زمینی و ارزیابی دقت دادههای این مدلدر مقابل دادههای اندازهگیری شده ایستگاههای همدیدی سطح کشور به انجام رسیده است. مدل همسانسازی دادههای زمینی بطور مشترک توسط مراکز ناسا و نوآ با هدف شبیهسازی دقیق متغیرهای جریان و شرایط چرخه آب و انرژی توسعه داده شد. پوشش جهانی، قدرت تفکیک مکانی و زمانی بالا بههمراه سیستم مدلسازی ترکیبی دادههای سنجش از دوری و مشاهدات زمینی از ویژگیهای منحصر بفرد این مدل است. این مدل متغیرهای سیستم جو - زمین را در مقیاسهای زمانی ماهانه و 3 ساعته با قدرت تفکیک مکانی 1 و 25/0 درجه جغرافیایی برآورد میکند، که خروجی آن نتیجه شبیه سازی چهار مدل سطحی Mosaic،Noah،CLMو VICمیباشد. برای ارزیابی مدل GLDAS،دادههای متوسط دمای ماهانه 66 ایستگاه همدیدی با پراکنش مناسب در سطح ایران و نیز دادههای مدل GLDASبا دقت مکانی 25/0×25/0 درجه جغرافیایی از سایتهای مربوطه دریافت و پردازش شد. برای ارزیابی آماری دادههای نام برده از آمارههای ضریب تعیین(2r)، مجذور میانگین مربع خطا (Rmse)، شیب خط(Slope)، اریب(Bias) و ضریب کارایی مدل(EF) استفاده شد. مقایسههای آماری انجام شده نشان داد که دادههای این مدل در سطح ایران از دقت بسیار مناسبی برخوردار میباشد و میزان خطای این مدل در برآورد متوسط دمای ایستگاههای مورد بررسی بسیار اندک و قابل چشمپوشی است. با وجود این در برخی مناطق بویژه درایستگاههای شمالی کشور مقدار برآورد مدل بیشتر از مقدار مشاهدهای و درتعداد محدودی از ایستگاهها مانند کاشان و سنندج کمتر از مقدار مشاهدهای برآورد شده است. با توجه به پوشش جهانی، متغیرهای زیاد اقلیم - هیدرولوژی و نتایج این تحقیق که بیانگر دقت مناسب برآوردهای مدل جهانی همسان سازی دادههای سطح زمین در پهنه ایران است، پیشنهاد میشود دقت متغیرهای دیگر این مدل نیز برای مناطق مختلف ایران مورد ارزیابی و واسنجی قرار گیرد.
حسین محمدی؛ قاسم عزیزی؛ فرامرز خوش اخلاق؛ مهدی خزایی
چکیده
برآورد دقیق و به موقع تبخیر و تعرق تأثیری بسزا و حیاتی در برنامه ریزی منابع آب و کشاورزی دارد. در این پژوهش، به برآورد میزان تبخیر و تعرق گیاه نیشکر در استان خوزستان پرداخته شده و داده های مورد استفاده شامل دمای هوا، رطوبت نسبی، سرعت باد و ساعات آفتابی از بدو تأسیس ایستگاه های سینوپتیک تا سال 2014 بوده است. بدین منظور در ابتدا مقادیر تبخیر ...
بیشتر
برآورد دقیق و به موقع تبخیر و تعرق تأثیری بسزا و حیاتی در برنامه ریزی منابع آب و کشاورزی دارد. در این پژوهش، به برآورد میزان تبخیر و تعرق گیاه نیشکر در استان خوزستان پرداخته شده و داده های مورد استفاده شامل دمای هوا، رطوبت نسبی، سرعت باد و ساعات آفتابی از بدو تأسیس ایستگاه های سینوپتیک تا سال 2014 بوده است. بدین منظور در ابتدا مقادیر تبخیر و تعرق گیاه مرجع با استفاده از روش استاندارد فائو پنمن مانتیث محاسبه و سپس با استفاده از ضرایب گیاهی موجود، مقدار تبخیر و تعرق گیاه نیشکر در مراحل مختلف رشد برآورد شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که در استان خوزستان متوسط تبخیر و تعرق گیاه نیشکر در مراحل اولیه رشد در ماه ژوئن 3/35 میلی متر در روز، در مراحل میانی رشد 10/46میلی متر و در مراحل پایانی رشد ۶/26 میلیمتر در روز بوده است. مقدار این پارامتر در ماه ژوئیه در مراحل اولیه رشد 3/59 میلی متر، در مراحل میانی 23/11 میلیمتر و در مراحل پایانی رشد به میزان 74/6 میلیمتر در روز برآورد شده است. در نهایت مقدار تبخیر و تعرق گیاه نیشکر در ماه اوت در مراحل اولیه رشد 56/3 میلی متر در روز، در مراحل میانی رشد ۱1/۱2 میلی متر و در مراحل پایانی رشد 67/6 میلی متر در روز برآورد شده است. بیشینه تبخیر و تعرق روزانه و ماهانه در ماه ژوئیه و کمینه آن در ماه ژوئن اتفاق افتاده است. همچنین بیشترین میزان نوسانات روزانه و ماهانه تبخیر و تعرق گیاه نیشکر در مراحل میانی رشد و کمترین آن در مراحل اولیه رشد اتفاق می افتد.