اطلاعات جغرافیایی
زهرا حیدری منفرد؛ سید حسین میرموسوی؛ حسین عساکره؛ کوهزاد رئیسی پور
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی تغییرات خودهمبستگی فضایی میانگین سالانه ی تراکم برف پهنه ی شمال غرب ایران است. برای این منظور ابتدا داده های سالانه ی تراکم برف طی دوره ی آماری 2022- 1982 از پایگاه داده ECMWF/EAR5 با تفکیک 0.25 ×0.25 درجه اخذ، و سپس به چهار دوره ده ساله تقسیم شد. به منظور تحلیل تغییرات خودهمبستگی فضایی، شاخص های موران جهانی ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر بررسی تغییرات خودهمبستگی فضایی میانگین سالانه ی تراکم برف پهنه ی شمال غرب ایران است. برای این منظور ابتدا داده های سالانه ی تراکم برف طی دوره ی آماری 2022- 1982 از پایگاه داده ECMWF/EAR5 با تفکیک 0.25 ×0.25 درجه اخذ، و سپس به چهار دوره ده ساله تقسیم شد. به منظور تحلیل تغییرات خودهمبستگی فضایی، شاخص های موران جهانی و تحلیل لکه های داغ (گتیس- آرد جی) در سطح معنی داری 90، 95 و 99 درصد مورد استفاده قرار گرفت. همچنین برای بررسی تأثیر بارش های فرین بر تغییرات سطح تراکم برف از شاخص آماری صدک 99 استفاده شد و بر اساس این شاخص نسبت به تعیین آستانه ی برف فرین هر یک از ایستگاه های سینوپتیک منطقه طی دهه ی اخیر (2018- 2009) و نیز بازه زمانی کل دوره ی آماری (2018- 2000) اقدام شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که در منطقه مورد مطالعه تراکم برف دارای خودهمبستگی فضایی و الگوی خوشه ای شدید است. با آستانه تراکمی کمتر از 0.10 کیلوگرم بر متر مکعب، از دهه اول تا پایان دهه چهارم از پهنه (تعداد پیکسل) و مقدار تراکم برف شمال غرب کاسته شده است. نتایج حاصل از بررسی تغییرات بارش های فرین در صدک 99 نشان داد که میزان این نوع بارش در طی دهه آخر مورد مطالعه افزایش چشمگیری داشته و این موضوع سبب شده است تا تراکم برف در دهه آخر نسبت به دهه های اول تا سوم افزایش نسبی داشته باشد، هر چند در حالت کلی میزان تراکم برف در کل گستره شمال غرب در طی چهار دهه اخیر کاهش محسوسی داشته است.
شهریار خالدی؛ قاسم کیخسروی؛ فرزانه احمدی براتی
چکیده
به منظور بررسی تغییرات پوشش زمین بر دمای رویه سطحی زمین، تصاویر مودیس مربوط به پوشش سطح زمین (MCD12Q1) در فاصله زمانی سال های 2001 تا 2019 میلادی دریافت شد. محصول پوشش سطح زمین بر اساس برنامه بین المللی ژئوسفر- زیست کره استخراج و با کمک الگوریتم درخت خوشه بندی تغییرات پوشش سطخ زمین مشخص شد. برای تهیه انواع مؤلفه های دمای سطحی، محصول ...
بیشتر
به منظور بررسی تغییرات پوشش زمین بر دمای رویه سطحی زمین، تصاویر مودیس مربوط به پوشش سطح زمین (MCD12Q1) در فاصله زمانی سال های 2001 تا 2019 میلادی دریافت شد. محصول پوشش سطح زمین بر اساس برنامه بین المللی ژئوسفر- زیست کره استخراج و با کمک الگوریتم درخت خوشه بندی تغییرات پوشش سطخ زمین مشخص شد. برای تهیه انواع مؤلفه های دمای سطحی، محصول دمای سطح زمین(MOD11) نیز در مقیاس روزانه در محیط سامانه گوگل ارث انجین تهیه شد. در مرحله آخر برای آشکارسازی تأثیر پوشش های زمین، بر مؤلفه های دمای سطحی از ابزار تحلیل خود همبستگی موران جهانی، شاخص انسلین موران محلی، همچنین ضریب همبستگی پیرسون ، رابطه رگرسیونی و مقدار معناداری بین متغیرها در محیط برنامه نویسی R اقدام شد. بر اساس نقشه های پوشش سطح زمین، پوشش بوته زارها، علفزارها، زمین های زراعی، پوشش گیاهان پراکنده و مناطق سکونتگاهی، پوشش های غالب منطقه را تشکیل می دهند. در طی 19 سال افزایش وسعت طبقه پوشش گیاهی پراکنده و بوته زارهای بی ثمر نشان‌دهنده تغییرات منفی در اکوسیستم منطقه است. به‌گونه‌ای که از مساحت طبقات دیگر همچون زمین های زراعی، و علف زارها کاسته و بر وسعت این طبقات افزوده شده است. دمای سطح زمین این منطقه، دارای ساختار فضایی بوده و به شکل خوشه‌ای در 3 خوشه توزیع شده است. خوشه های داغ، مناطق کم ارتفاع، خوشه های سرد، مناطق پر ارتفاع و ناخوشه ها کوهپایه ها را دربر گرفتند. در بررسی اثرات پوشش های سطح زمین بر دمای رویه سطحی زمین، در طی 19 سال، دمای شبانه روزی لایه سکونتگاه ها حدود1.12 درجه و لایه زمین های زراعی0.41 درجه سانتی گراد افزایش یافته است. در مقیاس دمای روزانه، لایه سکونتگاه ها ازافزایش دمای حدود 1 درجه برخوردار است. در مقیاس دمای سطحی شبانه، پوشش های زمین های زراعی، پوشش های گیاهی پراکنده و لایه سکونتگاه ها به ترتیب 6.2، 0.8 و 0.6 درجه سانتی گراد، افزایش دما را بخود ثبت کردند.
