نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوى دکترى جغرافیاى سیاسى دانشگاه آزاد اسلامى واحد علوم و تحقیقات- تهران

2 دانشجوى دکترى جغرافیاى سیاسى دانشگاه آزاد اسلامى واحد علوم و تحقیقات - تهران

چکیده

بیشتر مردم برداشت‏ هایى مبهم از جغرافیا دارند. اکثر مردم جغرافیا را دانشى مى ‏دانند که صرفا به بررسى کوه، رود و طبیعت مى ‏پردازد. اما از زمانى که جغرافیا به عنوان یک علم و رشته دانشگاهى مطرح شد و در پیشرفت و توسعه مکان ها نقش مهمى را بر عهده گرفت، در میان مردم نیز نسبت به دانش جغرافیا تغییرات و دیدگاه هاى متفاوتى بروز کرد. این رشته علمى داراى دو بعد اصلى یعنى طبیعت و انسان مى‏ باشد. این هر دو بعد در مکان ‏ها به طور متقابل بر یکدیگر تأثیر مى‏ گذارند و تأثیر مى‏ پذیرند. در بعد انسان هر دو جنس هم مردان و هم زنان در تأثیرگذارى و تأثیرپذیرى از طبیعت داراى نقش اصلى و مهم مى‏ باشند. با توجه به این مهم، نقش جنس و جنسیت در علم جغرافیا مورد تأکید مى‏باشد که این خود باعث شده است یکى از شاخه ‏هاى علم جغرافیا، به عنوان جغرافیاى جنسیت مورد توجه محافل علمى و دانشگاهى قرار بگیرد.
بنابراین با توجه به نقشى که انسان در توسعه و روند آمایش یک مکان جغرافیایى دارد این نقش به صورت نقشى یک جانبه و یک بُعدى در اکثر جوامع نگریسته شده است و زنان به اندازه مردان در دست یابى به مشاغل مهم و تأثیرگذارى در روند برنامه‏ ریزى براى توسعه تأثیر نداشته‏ اند. هر چند که در برخى از کشورها با تفکر لیبرال دموکراسى زنان نقشى چشمگیر پیدا کرده‏ اند ولى در اکثر جوامع این موضوع هنوز کمرنگ مى‏باشد. هدف در این پژوهش بررسى نقش جنسیت و تأثیرگذارى آن در روند پیشرفت و توسعه جوامع مى‏باشد. این مقاله به روش توصیفى- تحلیلى انجام گرفته و یافته ‏هاى تحقیق با بررسى اسناد کتابخانه‏ اى بدست آمده است. سؤال اصلى در این مقاله این است: آیا در توسعه جغرافیایى مکانها به برابرى میان دو جنس توجه مى‏ شود؟ و فرضیه آن: برابرى و عدالت میان دو جنس (مردان و زنان) در جغرافیاى مکان ها ارزش و اعتبارى کمرنگ دارد؛ مى‏ باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Attitude to Geography and Gender

نویسندگان [English]

  • Alireza Abbasi Semnani 1
  • Hojjat Mahkouii 2

1 Ph.D. student of political geography, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran

2 Ph.D. student of political geography Islamic Azad University, Science and Research Branch - Tehran

چکیده [English]

Most people have ambiguous perceptions of geography. Many people think of geography as a science that merely studies mountains, rivers and nature. But since geography was introduced as a science and academic discipline and has played an important role in the advancement and development of places, different views on geography have emerged among people. This scientific discipline has two main dimensions, namely, nature and man. These two dimensions mutually affect each other. In the human dimension, both men and women have important and major roles in affecting and being affected by the nature. Considering this fact, the role of gender in geography is emphasized, which has made one of the branches of geography, geography of gender, to be paid significant attention to by scientific and academic circles.
Therefore, considering the role that human beings play in the development and planning of a geographic location, this role has been viewed as a unilateral and one-dimensional role in most societies, and women have not been as influential as men in gaining important occupations and influencing the planning process for development. Although in some countries they have obtained a significant role thanks to liberal democracy, they are still lagging behind in most societies. The purpose of this research is to investigate the role of gender and its impact on the advancement and development of societies. This paper has been carried out by descriptive-analytical method and the findings of the research are obtained by reviewing library documents. The main question in this article is: Is equality of sexes considered in geographic development of places? And its main hypothesis: equality between the two sexes (men and women) has a diminishing value and credibility in the geography of places.

1- بلانت، آلیسون و ویلس، آریلد (1385)؛ دگراندیشى در فلسفه جغرافیا؛ مقدمه‏اى بر عقاید متعارض و رویه‏هاى بنیاد ستیز در جغرافیاى معارض، ترجمه حسین حاتمى نژاد، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
2- پیشگاهى فرد، زهرا و امیدى، مریم (1384)؛ دموکراسى در خاورمیانه و فرصت‏هاى فرا روى زنان؛ مجموعه مقالات دومین کنگره انجمن ژئوپلیتیک ایران، تهران: انتشارات انجمن ژئوپلیتیک با همکارى سازمان جغرافیایى.
3- جونز، مارتین و دیگران (1386)؛ مقدمه‏اى بر جغرافیاى سیاسى؛ ترجمه زهرا پیشگاهى فرد با همکارى رسول اکبرى، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
4- خانى، فضیله(1386)؛درآمدى بر پارادایم جغرافیاى جنسیت؛تهران:انتشارات سمت.
5- دادس،کلاوس (1384)؛ ژئوپلیتیک در جهان متغیر؛ ترجمه زهرااحمدى پور با همکارى عطااللّه عبدى، تهران انتشارات بلاغ دانش.
6- کرنگ، مایک (1383)؛ جغرافیاى فرهنگى؛ ترجمه مهدى قرخلو،تهران: انتشارات سمت.
7- کدیور،جمیله (1384)؛ موانع قضاوت زنان در ایران؛ ماهنامه اطلاعات سیاسى-اقتصادى، شماره 217 و 218، مهر و آبان.
8- گیدنز، آنتونى(1387)؛ جامعه‏شناسى؛ ترجمه منوچهر صبورى، تهران: انتشارات نى، چاپ بیست و دوم.
9- شکویى، حسین(1378)؛ اندیشه‏هاى نو در فلسفه جغرافیا (جلد اول)؛ تهران:انتشارات گیتاشناسى.
10- شکویى، حسین(1382)؛ اندیشه‏هاى نو در فلسفه جغرافیا (جلد دوم)؛ تهران:انتشارات گیتاشناسى.
11- مجتهدزاده، پیروز و عسگرى، سهراب؛ (1384)؛ جغرافیاى سیاسى و ژئوپلیتیک؛ تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور، چاپ اول.
12- محرابى، علیرضا و مهکویى، حجت(1387)؛ ژئوپلیتیک خلیج فارس و واگرایى کشورهاى ساحلى؛ مجموعه مقالات همایش ملى جایگاه خلیج فارس در تحولات استراتژیک جهان، 22و23 آبان ماه.
13- هولت- جنسن،آریلد(1376)؛جغرافیا، تاریخ و مفاهیم؛ ترجمه جلال تبریزى؛ ناشر سیر و سیاحت.
14- روزنامه شهروند 20/3/1387.