نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناس ارشد جغرافیا گرایش هیدروکلیما

چکیده

خزر بزرگترین دریاچه کره زمین است و سطح اساسی آن در زیر سطوح آزاد آب اقیانوس ­ها قرار دارد. پنج کشور جمهوری اسلامی ایران، آذربایجان، فدراتیو روسیه، قزاقستان و ترکمنستان این دریاچه را احاطه کرده ­اند. بنابراین برای این کشورها و نیز دیگر کشورهای جنوب آسیا به لحاظ اقتصادی و سیاسی، از اهمیت حیاتی خاصی برخوردار است. در حال حاضر آنچه این کشورها را در خطوط ساحلی به خود مشغول کرده است، پیشروی آب به سواحل آن ها از سال 1977م می­ باشد. به همین منظور سعی شده است که مختصری درباره رفتار نوسانی دریا بحث گردد تا معلوم شود که آیا چنین پدیده ­ای با این شدت در گذشته تاریخی وجود داشته یا یک حالت استثنایی از رفتار سطح آب می­ باشد. آیا این حالت از قوانین رفتار دروه­ ای (سیکلی) ((Cycle پدیده­ های دیگر در طبیعت پیروی می­ کند؟
بدین طریق شاید راهی برای مشکلات برنامه ­ریزی های حفاظتی و آمایشی ساحلی گشوده شود. در این نوشته رابطه تغییرات اقلیمی با رفتار توسانی سطح آب دریا بررسی می­ شود. و سپس الگویی برای بنظم کشیدن این رفتاردر دوره­ های تاریخی ارایه می­ گردد.

عنوان مقاله [English]

Climate Change and Fluctuating Behavior of the Level of the Caspian Sea

نویسنده [English]

  • Abdolazim Ghanghermeh

Master of Geography - Hydroclimate

چکیده [English]

Caspian Sea is the largest lake on earth and its normal surface is lower than the free water level of oceans. It is surrounded by the five countries of Islamic Republic of Iran, Azerbaijan, Russia, Kazakhstan and Turkmenistan. Therefore, this sea is of special economic and political importance for these countries as well as other countries of South Asia. Currently, what has concerned these countries about their coastal lines is the advance of water toward their shores since 1977. In this regard, it has been tried to provide a brief discussion about the fluctuating behavior of the sea to determine whether there have been examples of this behavior with such strength in the past, or it is an exceptional state of water surface behavior. Do these fluctuations follow the rules of cyclical behavior common to other phenomena in the nature?
It is hoped that in this way a solution will be found for problems in coastal protective and preparatory planning. In this article, the relationship between climate change and fluctuating behavior of sea level is examined, and then a pattern for describing this behavior in historical periods is proposed.

1- اونق، مجید؛ محدودیت­های نگرش سیستمی و ترمودینامیکی در ژئومورفولوژی، مجموعه مقالات ارایه شده در کنگره جغرافیدانان ایران، دانشگاه تبریز، سال 1373 ﻫ.ش.
2- بریمانی، احمد؛ دریای مازندران، چاپ دانشگاه تهران، سال 1350 ﻫ.ش.
3- غازی، ایران؛ نوسانات دریای خزر و وضعیت رودخانه ولگا و دلتای آن در تصاویر ماهواره­ای، مجله پژوهش­های جغرافیایی، شماره26، 1369 ﻫ.ش.
4- علیجانی، بهلول و کاویانی، محمدرضا؛ مبانی آب و هواشناسی، انتشارات سمت، سال 1371 ﻫ.ش.
5- غلامی بیرقدار، محمدعلی؛ بی­نظمی­های جوی و تغییرات آب و هوا، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 4، سال 1366 ﻫ.ش.
6- قانقرمه، عبدالعظیم؛ تعیین خطوط اضطرار، احتیاط و اطمینان سطح آب دریای خزر و کاربری اراضی ساحلی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان، سال 1374 ﻫ.ش.
7- قانقرمه، عبدالعظیم؛ و رامیشت، محمدحسین؛ می­توان نوسانات سطح آب خزر را کنترل کرد، مجله تحقیقات جغرافیایی، شماره 35، سال 1374 ﻫ.ش.
8- کاویانی، محمدرضا؛ آب و هوای ایران، جزوه درسی، دانشگاه اصفهان، گروه جغرافیا، سال1371 ﻫ.ش.
9- کیلگه،ر.ک.، مترجم شمسی، ع؛ پیش­بینی تغییرات سطح آب دریای خزر، وزارت نیرو، مرکز مطالعات و تحقیقات منابع آب دریای خزر، سال1373 ﻫ.ش.
10- جاروف، لئون، مترجمان خسروخرمی و تیمور گوگوشویلی؛ خشم خورشید، مجله رشد زمین شناسی، شماره 17، سال 1368 ﻫ.ش.
11- محمودی، فرج ا...؛ تحول ناهمواری­های ایران در کواترنر، مجله پژوهش­های جغرافیایی، شماره 23، سال 1367 ﻫ.ش.
12- معلمی، بهرام (مترجم)؛ اثر چرخه خورشیدی برآب و هوای زمین، مجله نجوم، شماره 9، سال 1371 ﻫ.ش.
13- مقتدائی، مصطفی؛ تغییرات سطح آب دریای خزر، نشریه فنی برق، شماره 2.