نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکترای جغرافیا

چکیده

امروز عدم تعادل­ های منطقه ­ای در فضای ملّی لزوم مطالعه و بررسی در شبکه و نظام سلسله مراتب شهری را لازم و ضروری ساخته است تا از این رهگذر به عوامل مؤثر در مکان گزینی شهرها، الگوی پراکنش جمعیت شهرنشین و بالاخره به تعادل و عدم تعادل ­ها در نظام سلسله مراتب شهری هر منطقه پی برد و سپس با شناخت وضع موجود به ارایه راه حل پرداخت.
هدف این مقاله بررسی چگونگی استقرار و توزیع فضایی جمعیت و نیز پی بردن به تعادل­ ها در نظام سلسله مراتب شهری سواحل جنوب ایران می­ باشد. نحوه ارایه مطالب بدین صورت است که ابتدا به معرفی موقعیت و خصوصیات  طبیعی منطقه و بعد به بررسی مکان گزینی شهرها، تحولات جمعیت شهری، توزیع فضایی و الگوی پخشایش جمعیت شهرنشین و پس از آن  بررسی نظام سلسله مراتب شهری خواهیم پرداخت.

عنوان مقاله [English]

A Research on Spatial Distribution, Deployment and Urban Hierarchical System in the Southern Coasts of Iran in the Period Between 1956 to 1981

نویسنده [English]

  • Rahim Sarvar

Ph.D. Student of Geography

چکیده [English]

Today regional imbalances within the national space have made it necessary to investigate urban network and hierarchy system in order to address the factors affecting the location of cities, the pattern of distribution of urban population and, finally, the balance and imbalance in the urban hierarchy system of each region, and suggest solutions based on the knowledge of the status quo.
The purpose of this paper is to investigate the spatial distribution of population and the balance of the urban hierarchy system in the southern coast of Iran. In this paper, first the position and natural characteristics of the region are introduced, and then the location of cities, urban population developments, spatial distribution and pattern of urban population dispersion are studied, and finally the urban hierarchy system is considered.

1- بهفروز، دکتر فاطمه، بهار سال 1371، «تحلیل نظری- تجربی برای متعادل سازی توزیع فضایی جمعیت در سیستم شهرهای ایران».
2- بهفروز، دکتر فاطمه، پاییز سال 1364، «تکامل تئوری مکان مرکزی»، رشد آموزش جغرافیا، سال اول، شماره3، صفحات 23-20.
3- سازمان برنامه و بودجه، طرح آمایش استان هرمزگان، سال 1365.
4- سازمان برنامه و بودجه، طرح آمایش استان خوزستان، سال 1365.
5- سازمان برنامه و بودجه، طرح آمایش استان بوشهر، سال 1365.
6- سازمان برنامه و بودجه، طرح آمایش استان فارس، سال 1365.
7- سازمان برنامه و بودجه، طرح آمایش استان سیستان و بلوچستان، سال 1365.
8- سازمان برنامه و بودجه، سیمای اقتصادی و اجتماعی استان­های فارس، هرمزگان و بوشهر سال 1365.
9- سازمان برنامه و بودجه، بررسی ایجاد شهرهای جدید در روند شهرنشینی و توزیع جمعیت آتی کشور، سال 1370.
10- سازمان برنامه و بودجه استان هرمزگان، نظریه پایه توسعه استان هرمزگان، سال 1365.
11- سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، نقشه­های توپوگرافی 1:500،000 اهواز، بوشهر، آباده، شیراز، داراب، میناب، بندرعباس، چاه بهار، جاسک و ایرانشهر.
12- مرکز آمار، نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن، سال 1335 کل کشور.
13- مرکز آمار، نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن، سال 1345 کل کشور.
14- مرکز آمار، نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن، سال 1355 کل کشور.
15- مرکز آمار، آمارگیری جاری جمعیت سال 1370 کل کشور.
16- مرکز آمار، سالنامه آماری کشور سال 1370.
17- نظری، دکتر علی اصغر، سال 1368، جغرافیای جمعیت ایران، انتشارات گیتاشناسی.
18- نظریان، دکتر اصغر، سال 1373، جغرافیای تطبیقی شهرهای ایران، جزوه درسی دوره فوق لیسانس.
19- نظریان، دکتر اصغر، پاییز سال 1366، دینامیک شهر یا نیروی محرکه شهرها «نگرشی جدید بر توسعه و گسترش شهرها»، قسمت اول، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، گروه جغرافیایی بنیاد پژوهش­های اسلامی آستان قدس رضوی، مؤسسه چاپ انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد، شماره مسلسل 7، صفحات 141-116.
20- وزارت مسکن و شهرسازی، سال 1368، راهنمای جمعیت شهرهای ایران، سال­های 1370-1335.
21- وزارت مسکن و شهرسازی، مرکزی مطالعات و تحقیقات شهرسازی، فصلنامه آبادی، سال پنجم، شماره هفدهم، تابستان سال 1374، طرح جامع شهرستان میانه، مهندسین مشاور زیستا.
22- وزارت نیرو، سال 1270، طرح جامع آب کشور، نتایج آب کشور، نتایج کلان تحولات جمعیت و شهرنشینی.
23- غازی، دکتر ایران، سال 1370، «مفهوم آمایش سرزمین و رابطه آن با تحلیل­های جغرافیایی توسعه»، مجموعه مقالات کنفرانس بین­المللی طرح­ریزی کالبدی (ملی و منطقه­ای)، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.