نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد

چکیده

بی­ تردید جغرافیای کاربردی به مثابه دانشی پویا در کلیه برنامه ­ریزی های توسعه و آمایش سرزمین، نقش عمده و بسزایی را ایفا می­ کند. تحولات فکری جغرافیدانان معاصر در زمینه نقش جغرافیا و کاربرد آن در عمران نواحی مختلف جای نگرانی برای کارشناسان امور مختلف را باقی نمی­ گذارد. زیرا پدیده ­های مختلف طبیعی و انسانی سطح زمین در نظر جغرافیدانان، دارای روابط متقابل پیچیده ­ای هستند؛ که شناخت هر یک از آنان مستلزم شناخت سایر پدیده­ ها و برآورد اثرات متقابل احتمالی بین آنها می­ باشد. همچنین چند سونگری و مطالعه پدیده ­ها از جوانب مختلف از اختصاصات پژوهشگران جغرافیا می­ باشد؛ که ایشان را در حل معضلات و مشکلات شهری، روستایی و عشایری رهنمون می­ شود. بنابراین این جغرافیدان به سازگاری نوع برنامه­ های عمران روستایی با ویژگی های جغرافیایی فضای روستایی می­ اندیشد؛ تا منظر جغرافیایی و اقتصادی ناحیه آسیب نپذیرد.
لازم به ذکر است که عمران فیزیکی روستاها تنها، بخشی از فرآیند توسعه روستایی به شمار می­ آید؛ که خطوط اصلی آن در قالب تغییرات کالبدی روستاها ترسیم می­ گردد.

عنوان مقاله [English]

Application of Geography in Physical Development of Rural Areas

نویسنده [English]

  • Hosein Hataminejad

Member of Faculty, Islamic Azad University of Mashhad

چکیده [English]

Undoubtedly, applied geography plays a significant role as a dynamic science in all land development and planning programs. The intellectual transformations of contemporary geographers on the role of geography and its application in the development of different regions do not leave concern for experts in various fields, because in the opinion of geographers the various natural and human phenomena on the earth's surface have complex interactions, each of which requires recognition of other phenomena and estimation of possible interactions among them. In addition, multi-dimensional view of geographers and their study of phenomena in different aspects have guided them in their attempts to solve the urban, rural and nomadic problems. Therefore, the geographer considers the compatibility of rural development programs with the geographical features of rural space, so that the geographical and economic landscape of the area is not damaged.
It should be noted that the physical development of villages is only part of the rural development process; its main lines are depicted in the form of physical changes in villages.

1- اشبی، والاس، رابرت داج، سی کی شد، ساختمانهای روستایی مدرن، ترجمه دکتر جواد مقصود، نشر دانش و فن، تهران، 1360.
2- برنامه شتابان توسعه روستایی ماهاولی در سریلانکا، مجله جهاد، شماره 96، اسفند 1365.
3- تفضلی، محمود دو طرح بهزیستی در کشورهای رو به توسعه(ترجمه)، انتشارات سازمان خدمات اجتماعی و مرکز مطالعات توسعه درون زا، طرح منطقه­ای سلسله سال 1355.
4- تودارو، مایکل، برنامه­ریزی توسعه (مدلها و روشها) ترجمه دکتر عباس عرب مازار، سازمان برنامه و بودجه، تهران، 1363.
5- توسلی محمود، اصول و روشهای طراحی شهری و فضاهای مسکونی و معماری، وزارت مسکن و شهرسازی، چاپ رودکی تهران 1367.
6- دفتر تهیه طرحهای هادی روستایی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی قرارداد خدمات مهندسین مشاور.
7- دیاس، هیران دی و همکار، درسنامه برنامه ریزی توسعه روستایی، ترجمه ناصر فرید، وزارت جهاد سازندگی، مرکز تحقیقات و بررسی مسائل روستایی 1368.
8- رزاقی، دکتر ابراهیم، اقتصاد ایران، نشرنی، تهران، 1367.
9- شکویی، دکتر حسین، جغرافیای کاربردی و مکتبهای جغرافیایی، انتشارات آستان قدس رضوی، 1364.
10- شکویی، دکتر حسین، فلسفه جغرافیا، انتشارات گیتاشناسی، چاپ سوم، 1364.
11- کمیته برنامه­ریزی مسائل توسعه روستایی وزارت جهاد سازندگی، گزارش نهایی توسعه روستایی 1368.
12- کوپ آناتول، فردریک بوشه، دانیل پولی، معماری بازسازی، ترجمه دکتر محسن حبیبی، وزارت مسکن و شهرسازی، تحقیقات ساختمان و مسکن، 1366.
13- گوتن، آندره، شهرسازی در خدمت انسان، ترجمه دکتر هوشنگ ناقی، دانشگاه ملی 1358.
14- مجله جهاد شماره 71، نقد وبررسی الگوی توسعه در تانزانیا، بهمن 1363.
15- مجله جهاد شماره 95، مقدمه­ای بر برنامه ریزی در سطوح محلی، بهمن 1365.