نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناس ارشد ژئومورفولوژی

چکیده

دامنة شمال شرقی کرکس به عنوان بخشی از تودة کوهستانی کرکس به شمار می‌رود که در جنوب غرب شهرستان نطنز واقع شده و درجهت شمال غربی- جنوب شرقی امتداد یافته است. این منطقه  در محدودة  جغرافیایی´30   ˚51 تا ´4     ˚52 طول شرقی و´26  ˚33 تا ´48   ˚33  عرض شمالی واقع شده است. ارتفاع زمین در پست‌ترین نقاط آن حدود 970 متراست، این ارتفاع تا 3895 متر در خط الرأس قله‌های کرکس افزایش می‌یابد. منطقة مورد مطالعه محدود به دو حوضة آبریز به نام‌های نطنز (اوره، طامه) و هنجن (برزرود و چیمه‌رود) می‌باشد. این دو حوضه جزء حوضة آبریز اردستان محسوب می‌شوند.
دو واحد عمدة ژئومورفولوژی منطقه عبارتند از:
-  ارتفاعات بلند کرکس که اکثر این ارتفاعات بلندتراز3000 متر می‌باشد.
-  یک منطقة پست و فروافتاده که پست‌ترین نقطه آن 970 متر ارتفاع دارد و جزئی از نوار فرونشست قم- اردکان می‌باشد.
ساختار زمین‌شناسی، تنوع آب و هوایی، ویژگی‌های لیتولوژی، توپوگرافی و هیدرولوژی فعلی منطقه و عوامل مورفودینامیک فعال آن سبب شده‌اند که در دامنة شمال شرقی کرکس، پدیده‌های ژئومورفولوژی تنوع چشمگیری داشته باشند. به طوری که در ارتفاعات فوقانی رشته کوه کرکس سیستم شکل‌زایی مجاور یخچالی و در دشت (دشت بادرود) سیستم فرسایشی مناطق خشک حاکمیت دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Research in the Field geomorphology of the northeastern slopes of Korkh Mountain

نویسنده [English]

  • Somayyeh Khosravi

Master of Geomorphology

چکیده [English]

North Eastern hillside of Karkas Mountain is located in South Western region of Natanz County with a North West-South East direction. The area is located in 51° 30´ to 52° 4´ Eastern longitude and 33° 26´ to 33°         48 ´ Northern latitude. The lowest altitude is about 970 meter which goes up to 3895 meter in Karkas arête. Study area borders with two basins named Natanz (Ure, Tame) and hanjan (Barzrud, Chime Rud), both of which are located in Ardestan basin.
Two major geomorphologic units of the area includes:
-High elevations of Karkas which are mainly more than 3000 meters high.
-A low area with 970 meters in the lowest points which is a part of subsided strip of Qom-Ardakan.
Geological structure, climatic diversity, lithological features, current topography and hydrology of the area and active morphodynamic factors have resulted in significant diversity of geomorphologic phenomena in North Eastern hillside of Karkas Mountain. So that glacial morphogenesis system dominates the higher elevations of Karkas Mountains while arid, erosive systems dominates the desert (Badrud Desert).

کلیدواژه‌ها [English]

  • North Eastern hillside of Karkas Mountain
  • Badrud Desert
  • Tectonic
  • morphodynamic factors
  • accumulative shapes
1. پروهان، ندا،1380، تحلیل دگرریختی گسل زفره (محدوده کاشان- اردستان)، پایان نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
2. ثروتی، محمدرضا،1370، ویژگی‌های ژئومورفولوژیک دشتها، مجلة منابع طبیعی، شمارة 45، ص37-43.
3. جمالی، فرشاد، خالد، حسامی و هادی، طبسی ،1385، زمین ساخت جنبا در ناحیة نطنز، پژوهشکدة زلزله‌شناسی تهران.
4. حسنعلیان، داود ،1374، ژئومورفولوژی کوه کرکس، پایان‌نامة کارشناسی ارشد دانشکدة علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی.
5. خسروی، عباس، 1375، پژوهشی در زمینة ژئومورفولوژی صحرایی در درة ابیانه، مجلة سپهر، شمارة23.
6. خسروی، سمیه، 1387، تحول ژئومورفولوژی دامنة شمال شرقی کوه کرکس و دشت بادرود ، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز.
7. کریمی، مرتضی،1370، هیدرو اقلیم منطقة نطنز و اردستان، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، گروة جغرافیا، دانشگاه اصفهان.
8. نبوی، محمدحسین، 1355، دیباچه‌ای بر زمین‌شناسی ایران، سازمان زمین‌شناسی کشور.