نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر مرکز تحقیقات کشاورزى و منابع طبیعى اصفهان

2 کارشناس زراعت و اصلاح نباتات

چکیده

توسعه فیزیکى شهرها فرآیندى پویا و مداوم است که اگر این گسترش سریع و بى برنامه باشد سیستم هاى شهرى را با مشکل روبرو خواهد کرد. بى تردید فضاى سبز و محیط زیست شهرى یکى از اساسى ترین عوامل پایدارى حیات طبیعى و انسانى در شهرنشینى نوین است. فضاى سبز شهرى علاوه بر زیباسازى کمک شایانى در تعدیل هوا خواهد داشت. در این میان بحث توسعه و نیاز به گسترش فضاى سبز و تعیین موقعیت آن در سطح شهر امرى اجتناب ناپذیر در آینده توسعه شهرها مىباشد.
شهر اصفهان به عنوان یکى از شهرهاى مهم و زیباى ایران و محل جذب گردشگران داخلى و خارجى شناخته شده است. یکى از علل اصلى این امر عبور زاینده رود از داخل شهر است که همراه خود طراوت و سرسبزى را براى این شهر به ارمغان آورده است.
نقشه بردارى زمینى فضاى سبز شهرى به طور پى در پى علاوه بر هزینه هنگفتى که به دنبال دارد، بسیار وقت گیر نیز مى باشد. نقشه بردارى فضاى سبز شهرى با استفاده از تصاویر ماهواره اى به جهت داشتن سرى زمانى و به روز بودن داراى دقت، سرعت بالا و هزینه کمترى بوده و با انجام پردازش هاى لازم بر روى تصاویر ماهواره اى بوسیله نرم افزارهاى مرتبط مى توان به نتیجه مطلوب دست یافت.
در این بررسى شهر اصفهان از لحاظ گسترش محدوده شهرى و فضاى سبز و همچنین روند افزایش جمعیت و سرانه فضاى سبز آن طى دو سال 1302 و 1386 بوسیله نقشه هاى موجود و تصاویر ماهوارهاى مورد بررسى قرار گرفته است. همچنین توسط سامانه ى تحلیل گر GIS میزان انطباق آن ارزیابى و همچنین توسعه فضاى سبز شهرى، گسترش شهر و تغییرات آن مورد تحلیل قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of green space change trend in Isfahan city in two time intervals using satellite imagery and GIS

نویسندگان [English]

  • Alireza Ma'man push 1
  • Reza Tofangsaaz 2

1 Researcher of Agricultural and Natural Resources Research Center of Isfahan

2 Expert in Agronomy and Plant Breeding

چکیده [English]

The physical development of cities is a dynamic and continuous process that, if unplanned and rapid, will endanger urban systems. Undoubtedly, green space and urban environment are amongst the most important factors in the sustainability of natural and human life in modern urbanization. In addition to the aesthetic role, the green space of the city will be of great help in moderating the air. Meanwhile, the issue of development combined with the need to expand the green space and its locating in the city is inevitable in the future of urban development.
The city of Isfahan has been recognized as one of the most important and beautiful cities in Iran and a place to attract domestic and foreign tourists. One of the main reasons for this is the passage of Zayandeh Rood through the city, which has endowed the city with freshness and greenery.
Regular urban greenery mapping, in addition to the huge cost involved, is also time consuming. Urban green space mapping by satellite imagery, being up-to-date and enjoying time series, is less costly and of higher speed, and can achieve the desired results by performing necessary processes on satellite images using related softwares.
In this investigation, the city of Isfahan has been studied in terms of the urban area and the green space expansion, as well as the trend of population growth and per capita green space during the two years of 1923 and 2007 using existing maps and satellite imagery. Furthurmore, its adaptaion has been analyzed by the GIS analyst system, as well as the development of urban green space, the expansion of the city and its changes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • RS
  • GIS
  • Urban green space
  • Isfahan
1- اسلامى ندوشن،م.ع(1354)فرهنگ شعر فرهنگ، انتشارات قدس.
2-  داویتایا، فئوفان،(1976) صنعتى و آلودگى محیط زیست، انتشارات پروگرس ترجمه هنریک مجنونیان، دفتر تحقیقات زیست محیطى.
3- خوش اخلاق،ر، مسایل آلودگى هوا و آبهاى سطحى شهر اصفهان و روشهاى ارزیابى اقتصادى اثرات زیست محیطى آنها، مجله علمى پژوهشى علوم انسانى دانشگاه اصفهان.
4- رستمخانى،پ،لقایى،ح،(1383) اصول طراحى فضاى سبز در محیطهاى مسکونى، مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن وزارت مسکن و شهرسازى.
5- شهابیان،پ، (1382) استفاده چند منظوره از فضاى سبز شهرى براى کنترل فاضلاب پارکینگها، مجله پیام سبز انجمن مهندسین فضاى سبز ایران، ص 22 و 23، شماره20.
6- کریم زاده، غ، بردبار افسانه،(1385)کاربرد سامانه اطلاعات مکانى در برنامه ریزى کاربردى فضاى سبز بوستانهاى شهرى، مطالعه موردى شهر قدس، سومین همایش سیستمهاى اطلاعات مکانى.
7-  مجنونیان،ه،(1374) مباحثى پیرامون پارکها، فضاى سبز و تفرجگاهها، ص 58 و 59، حوزه معاونت خدمات شهرى سازمان پارکها و فضاى سبز شهر تهران.
8- محمدحسینیان،ش،آل شیخ ع،ا، شلیبىم،(1386)مکانیابى بهینه کاربرى اراضى شهرى با استفاده از سیستمهاى اطلاعات جغرافیایى نمونه موردى (فضاى سبز شهر یاسوج)، همایش ژئوماتیک 86.
9- محمودزاده،ح،(1384)کشف تغییرات رقومى با بهرهگیرى از دادههاى دورسنجى براى مانیتورینگ تخریب فضاى سبز شهر تبریز، همایش سیستمهاى اطلاعات مکانى 84.
10-  مهندسین مشاور آتک، (1368) طرح جامع ساماندهى تهران، مطالعات مرحله اول، جلد 10 وزارت مسکن و شهرسازى، تهران.
11- جناب،م، سیدعلى، الاصفهان، جمعیت شهر اصفهان، برگرفته از سایت شهردارى اصفهان. 
   
12- Akbari,M,Mamanpoush,A.r Gieske,A Miranzadeh,(2006)Crop and Landcover classification in Iran Using Land sat7 Imagery,International journal of Remote Sensing, Volume 27,Number 19,October,pp.4117-4135(19).
13- http://www.shahr dari.isfahan.ir.
14- http://www.tehranparks.org.