نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمى دانشگاه آزاد اسلامى واحد شهر رى

چکیده

فقیرترین جوامع دنیا را اغلب افراد بدون زمین کشاورزى و یا با زمینى اندک تشکیل مى‏ دهند که عمدتاً در مناطق روستایى زندگى مى ‏کنند. نظر به اینکه درآمد حاصل از فعالیت هاى کشاورزى در این جوامع ممکن است اشتغالى در حد معیشت ایجاد نماید، بى‏ تردید تنوع بخشى به فعالیت هاى غیر کشاورزى مى ‏تواند عاملى تأثیرگذار در کاهش فقر روستایى این جوامع محسوب شود. صنعتى شدن روستا در قالب صنایع روستایى بطور گسترده بعنوان اهرمى پویا براى توسعه شناخته شده است. ایجاد اشتغال، توزیع درآمد، متنوع نمودن اقتصاد روستایى، رونق کشاورزى و کاهش فضایى نابرابر در توسعه اجتماعى- اقتصادى بطور سنتى از اهداف اولیه صنعتى شدن روستایى محسوب مى‏ شود. با توجه به اینکه عوامل مختلف در تعیین مکان صنایع روستایى مؤثر هستند و روش هاى سنتى قابلیت دخالت دادن تمام فاکتورها را بطور همزمان ندارند، بنابراین در تحقیق ذیل سعى گردیده است از قابلیت هاى GIS در این خصوص استفاده شود. نتایج تحقیق نیز لزوم بکارگیرى چنین تکنیک هایى را در مکان یابى صنایع روستایى آشکار نمود.

عنوان مقاله [English]

Locating Rural Industries Using GIS

نویسنده [English]

  • Katayun Teimurian

Member of Faculty, Islamic Azad University of Shahre Ray

چکیده [English]

The poorest communities in the world are often people who live in rural areas without owning land or with little land. Given that income from agricultural activities in these societies may lead to the creation of jobs providing livelihoods, undoubtedly diversification of non-agricultural activities can be considered as an effective factor in reducing rural poverty of these communities. Village industrialization in the form of rural industries is widely recognized as a dynamic lever for development. Creating employment, income distribution, diversification of rural economy, agricultural prosperity and mitigating inequalities in socio-economic development are traditionally the primary goals of rural industrialization. Considering the fact that various factors are effective in determining the location of rural industries and that traditional methods can not implement all factors simultaneously, the following research has tried to use the capabilities of GIS in this regard. The results of the research revealed the necessity of using such techniques in locating rural industries.

[1] طاهر خانى، مهدى، صنعتى شدن روستا سنگ بناى استراتژى آینده توسعه روستایى، ناشر اداره کل طرحهاى صنعتى و بهره بردارى، معاونت عمران و صنایع روستایى، وزارت جهاد کشاورزى، تهران 1379.
[2] بدرى، سید على، برنامه ریزى روستایى در ایران، جزوه منتشر نشده دانشگاه پیام نور، تهران 1374.
[3] Samal. Kishore c. Rural Non-Activities in spesific Region of Orissa journal of Rural Development; vol. 16 no.3.1997. pp. 457.464
[4] Liedholm Carl. The Role of Non - form Activities in the Rural Economy Macmillan press in association with the IEA. 1989.p.40
[5] لیندا، لوبائو، جامعه‏شناسى پیرامونى، ترجمه عبدالرسول مرتضوى، سلسله انتشارات روستا و توسعه، تهران، سال 2 شماره 3 پاییز 1377.
[6] اسدى، حسین، طرح مطالعاتى روستا و صنایع کوچک، انتشارات سازمان برنامه و بودجه، تهران، 1365.
[7] خزاعى قوژدى، على، صنایع روستایى تحولات و توسعه، فصلنامه روستا و توسعه، سال 1، شماره 3و2، مرکز تحقیقات و بررسى مسائل روستایى، وزارت جهاد سازندگى، تهران 1376.
[8] پاپلى یزدى، محمد حسین و ابراهیمى، محمد امیر، نظریه‏هاى توسعه روستایى، چاپ اول، انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانى دانشگاهها (سمت)، تهران، 1381.
[9] سازمان برنامه و بودجه، استقرار فعالیت‏هاى صنعتى در کشور، انتشارات سازمان برنامه و بودجه، تهران، 1371.
[10] ذاکرى، سید حجت اللّه، بهینه‏یابى الگوى استقرار فعالیتهاى صنعتى در نواحى روستایى با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایى (GIS)، پایان نامه کارشناسى ارشد جغرافیا و برنامه ریزى روستایى، دانشگاه تربیت مدرس تهران، 1383.
[11] سازمان برنامه و بودجه اصفهان، طبقه بندى مکانى استقرار فعالیت‏هاى صنعتى، انتشارات سازمان برنامه و بودجه اصفهان، 1364.
[12] مستوفى الممالک، رضا، توزیع جغرافیایى تعداد و نوع واحدهاى صنعتى کشور و علل توسعه ناحیه‏اى آن، فصلنامه تحقیقات جغرافیایى، سال دوم، شماره 3، انتشارات بنیاد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى مشهد، مشهد، 1366.
[13] Pounds Norman, Success in Economic Geography John Murrsy Publishers LTD. London. 1981.
[14]  Dinh Do. Duc, Sustainable Industrialization A new Strategic trend in asian development Economies Hanoi - Vietnam, Institute of world economy . 2001.
[15] Hyde,Keith, The new Rural Industries: Success factors for developing new rural industries Australia. 2001.
[16] Tambunan, Tulus, Forces Behind The Growth of Rural Industries in Developing Countries: A Surrey of literature and a case Study From Indonesia`` Journal of Rural Studies; vol. 11,No. 2, 1995, p.203-215
[17] Aziz, Abdul & Shenoy, P,V, District Planning: Principles and Their Operationalisation journal of Rural Development; vol,16,No, 4, 1997, PP.575-587.