نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشجوى دکتراى جغرافیاى طبیعى
چکیده
جغرافیا علم مکان هاست. جغرافیا علم وابستگى هاست. جغرافیا علم اکولوژى انسانى است. جغرافیا علم پراکندگى است و جغرافیا علم روابط متقابل است. و... همگى تعاریف زیبایى از جغرافیاست که توسط دانشمندان بزرگ این علم همچون ویدال دولابلاش، والترتاور، هارلن بارزومارت و گریفیت تیلر بیان گردیده اند.
هر یک از تعاریف بالا درعین سادگى بیان داراى پیچیدگى هاى خاص است که بعد از بیان سبب عوامل گوناگون پایه هاى علم جغرافیا را بنیان نهاد و مورد تفسیر مجامع و انجمن هاى جغرافیاى سراسر دنیا قرارگرفت و پایه گذار بسیارى از اندیشه ها و تفکراتى گردید که هر یک در پیشبرد دانش جغرافیا در دنیا سهم به سزایى را ایفا نمود. به گونه اى که علاوه بر پیشرفت این دانش زیباى بشرى باعث گردید تا پیروان خاص هر یک به تبیین شیوه هاى قدما پرداخته و با نقد و بررسى نسبت به پیشرفت اندیشه ها نیز تلاش نمایند.
اما از دیدگاهى دیگر دانشمندان فوق نه تنها پایه گذار بدعتى نو گردیدند بلکه موجب آن شدند تا پیروان آنان هم در کشور متبوع خود و هم در دیگر ممالک نیز از آن بهره جسته و موجب پیشرفت اندیشه هاى آنان به خصوص در کشور خود گردند و همین موضوع باعث رشد دانش جغرافیا در این کشورها شده و زمینه هاى لازم جهت پیشرفت علمى و تسلط هاى دیگر را بر دنیا چه از لحاظ علمى و چه از لحاظ استعمارى به همراه داشته باشد.
در این مقاله سعى داریم تا سهم خود را در علم جغرافیا شناخته و بدانیم که چه اندیشه مسلط جغرافیایى در کشور ما وجود دارد؟ و یا اینکه با چه دیدگاهى مى توان اندیشه بهتر و مناسب ترى را جهت جغرافیاى ایران برگزید.
با نگاهى مختصر به علم جغرافیا در ایران پى خواهیم برد که این دانش همراه با پیشرفت سایر علوم در دنیاى اسلام به نحو شایسته، در همین دوره رشد نمود و دانشمندان مکتب بلخى و عراقى هر کدام با تفاسیر خاص خود، حتى با نگارش ادبیات زیارتى جغرافیا سهم به سزایى در شکوفایى این دوران داشتند.
عنوان مقاله [English]
New Ideas in Iran's Geography
نویسنده [English]
- Mohammad Reza Zand Moghaddam
Ph.D. Student of Natural Geography
چکیده [English]
“Geography is the science of places”, “Geography is the science of connections”, “Geography is the science of human ecology”, “Geography is the science of dispersion”, and “Geography is the science of mutual relations”... are all the beautiful definitions of geography that have been expressed by the great scientists of this science, such as Vidal de La Blache, Griffith Taylor, etc.
Each of the above definitions, while in the simplest form of expression, has certain complexities, which, after stating causes of various factors, has established the foundations of geography, and has been interpreted by geographic associations all over the world, and has been the founder of many thoughts and ideas that made a significant contribution to the advancement of geography in the world, so that in addition to the advancement of this beautiful human knowledge, it caused certain followers each explain the old ways and try to contribute to the progress of thoughts through critique and evaluation.
However, from another perspective, the abovementioned scholars were not only the founders of a new tradition, but also helped their followers in their respective countries and in other countries to benefit from it and promote their thoughts, especially in their country, and this fact has been developing the science of geography in these countries and providing the ground for scientific advancement and other aspects of domination over the world both scientifically and colonially.
In this paper, we try to recognize our share in geography and to know what geographic dominant ideas exist in our country? Or, with what point of view, a better and more appropriate thought can be chosen for the geography of Iran.
With a brief look at geography in Iran, we will find that this science, along with the progress of other sciences in the world of Islam, was properly cultivated during this period, and the scholars of the Balkh and Iraqi schools, each with their own interpretations, made significant contributions to the flourishing of this era, even by writing the geography through pilgrimage literature.
)