نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمى ‏دانشگاه اصفهان

چکیده

برنامه ‏ریزى شهرهاى جدید در جهان در طول یک قرن گذشته در پاسخ به شرایط متغیر اجتماعى و اقتصادى و اولویت هاى برنامه ‏ریزى ملى مورد استفاده قرار گرفته و هر کشورى با توجه به امر توسعه خود، احداث شهرهاى جدید را در دستورکار قرارداده و به مرحله اجرا درآورده است و از آن به عنوان ابزارى در جهت رفع مشکلات شهرى و ناحیه‏ اى استفاده کرده و یا بدان چون انگیزه‏ اى براى تجدید حیات اقتصادى مناطقى که دچار رکود بوده‏ اند و همچنین توسعه نواحى کمتر توسعه یافته نگریسته است .
 شهرهاى جدید در ایران در طى سه الى چهار دهه گذشته وارد نظام شهرسازى شده و به عناوین گوناگون ساخته شده‏ اند. افزایش جمعیت شهرنشین و نیازمندى به ایجاد مراکز شهرى جدید که بتواند جمعیت اضافه شده را در خود جاى دهد از عوامل مؤثر در احداث اینگونه شهرها بوده است. اینگونه شهرها به خاطر جلوگیرى از گسترش شهرهاى بزرگ و کلان شهرها که با مشکلات عدیده ‏اى از قبیل افزایش اجاره ‏بها، گرانى زمین و هزینه مسکن مواجه مى‏ باشند ساخته شده‏ اند. بررسى تجارب بدست آمده از احداث شهرهاى جدید ایران و نکات مثبت و منفى آن از اهمیتى خاصى برخوردار است. در مقاله حاضر سعى شده است جایگاه شهرهاى جدید و نکات مثبت و منفى آن به عنوان یکى از تجارب شهرسازى مورد مطالعه و بررسى قرارگیرد و امید است که نتایج آن بتواند مؤثر باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Status of New Cities of Iran in Urbanization System

نویسنده [English]

  • Hamid Reza Varesi

Member of Faculty, University of Isfahan

چکیده [English]

The planning of new cities in the world over the last century has been used in response to changing social and economic conditions and national planning priorities, and each country, in the context of its development, has planned and practiced the construction of new cities, and has used it as a means of addressing urban and regional problems, or as a motivation for economic revitalization of regions that have suffered from economic recession as well as for development of less developed areas.
New cities in Iran have been entered the urban planning system and constructed under various headings over the last three to four decades. Increasing urban population and the need to create new urban centers that can accommodate the extra population is one of the effective factors in construction of such cities. These cities are built to prevent the spread of large cities and metropolitan areas which are faced with numerous problems such as rising rents, high prices of land and housing costs. The experience of building new Iranian cities and their positive and negative points is of special importance. In this paper, we tried to study the status of new cities and their positive and negative points as one of the experiences of urbanization, and it is hoped that its results could be effective.

کلیدواژه‌ها [English]

  • new citiies
  • urbanization
  • industrial cities
  • new residential cities
1- Ebenzer Howard
2- Lutch worth
3- Welwyn
4- Helierau
5- Hileersum
6- Canbrra
7-Raburn
8 - وارثى،حمیدرضا، علل ایجاد و توسعه شهرهاى جدید اصفهان، پایان نامه کارشناسى ارشد، دانشگاه اصفهان، 1369،ص 14.
9 - عبدى دانشور، زهره، بررسى وتحلیل مقایسه‏اى شهرهاى جدید در کشورهاى درحال توسعه و توسعه یافته مجموعه مقالات کنفرانس بین‏المللى توسعه شهرى و شهرهاى جدید، دفتر شهرهاى جدید، ج 1، 1372، ص 87.
10 - حائرى، محمدرضا، آیا شهرهاى جدید هم جدید هستند و هم شهر، منبع فوق، جلد2، ص 62.
11- شکوئى، حسین، شهرکهاى جدید، دانشگاه آزادآبادگان، مؤسسه تحقیقات اجتماعى و انسانى، تبریز، 1353، ص 118.
12 - مزینى، منوچهر، مقالاتى درباب شهروشهرسازى، دانشگاه ملى ایران، تهران، 1357، ص 255.
13 - منبع قبل، ص 271.
14 - آمار استخراج شده از نتایج سرشمارى عمومى نفوس و مسکن، مرکز آمار ایران، 1375.
15 - سعیدنیا، احمد، جایگاه شهرهاى جدید در نظام شهرى ایران، مجموعه مقالات شهرهاى جدید فرهنگى جدید در شهرنشینى، دفتر شهرهاى جدید، 1368، صص 36و37.
16 - عدالتخواه، محمد، ملاحظاتى در خصوص جایگاه شهرهاى جدید در نظام شهرى ایران، مجموعه مقالات کنفرانس بین‏المللى توسعه شهرى و شهرهاى جدید، دفتر شهرهاى جدید، جلد2، 1372، ص 35.
17 - کاظمى، محمد، روزنامه همشهرى، ویژه نامه استان اصفهان، نیمه اول مهرماه، 1376، ص 2.
18 - معصومى، اشکورى، سیدحسن، توسعه شهرهاى جدید و نظام شهرى منطقه‏اى وملى، مجموعه مقالات کنفرانس بین‏المللى توسعه شهرى و شهرهاى جدید، ج 1، 1372، ص 132.
19 - منبع شماره 15: ص 32.
20 - مطالعات توسعه اقتصادى - اجتماعى - فرهنگى استان اصفهان، گزارش هیئت دوم(مسکن) سازمان برنامه وبودجه استان اصفهان، 1376، ص 121.